15 а

       

 

қпанда Кеңес әскерлерінің Ауғанстаннан шығарылуының мерейтойына арналған "Ауғанстан - Тірі естелік" атты дөңгелек үстел өтті.

Дөңгелек үстелге мектеп Өзін-өзі басқару оқушылары қатысты

мектеп тәлімгері А. Маратқызы балаларға кеңес әскерлерінің 1979 жылы Ауғанстанға кіруінің себептері және соғыстың өзі, біздің сарбаздарымыздың батылдығы мен төзімділігі, олардың ұлы рухы, 200 және 300 жүктері туралы айтып берді.

Балалар бұл трагедияның тірі азабын бастан өткерді. Оқушылар ауғандықтар туралы өлеңдер дайындап, оқыды.

Іс-шара соңында барлық қатысушылар қаза тапқандарды бір минут үнсіздікпен еске алды.

 

Мектепте құқық бұзушылықтың алдын алу.

Ғасырлар бойы адамзаттың ең ақылдылары қоғамдағы құқық бұзушылық себептері мен оны жою жолдарына бастарын қатырып келеді. Бүгінгі күні бұл мәселе заң ғылымында бұрынғыдай соншалық күрделі, әрі қарама-қайшылықты болып келеді. Оның өзектілігі – күмәнсіз. Құқық бұзушылық әрқашан болған. Сондықтан француз социологы Эмиль Дюркгейммен келіспеуге болмайды, ол қылмыс кез келген салауатты қоғамның элементі болып табылады деп санады. Осыған орай, бір де бір қоғам қылмысты мүлдем жоя алмайды. Олар болған, бар және әрқашан болады.

Нақ сондықтан құқық бұзушылықпен күресудің жаңа теориялық тұжырымдамаларын үнемі тұжырымдау, жаңа әдістер мен рәсімдерді құрастыру қажет. Қылмыс, басқа әлеуметтік құбылыс ретінде үнемі дамып, жаңа түрге ие болады.

Осы санкциялар өз беттерінше емес, құқық қолдану қызметі процесінде жүзеге асырылады. Оны жүзеге асыру барысында құзыретті органдар құқық бұзушылық жөнінде істерді қарастырып, шешім қабылдайды. Ізденімді қолдану, құқық бұзушылық жөніндегі істі қозғау негізі жасалған істе құқық бұзушылық құрамының болуы болып табылады. Сондықтан құқық қолдану қызметін жүзеге асыру құқық бұзушылық ұғымын терең білмейінше мүмкін емес. Қажетті білім құқық бұзушылықты дұрыс біліктілеуге, іс бойынша заңды шешімдер қабылдауға, заңдылықты сақтауды қамтамасыз етуге, азаматтардың құқықтары мен мүдделерін қорғауға көмектеседі.

Құқық бұзушылықтың ең жалпы түрі қоғамға зиян келтіретін және заңға сәйкес жазаланатын қоғамға қарсы әрекет ретінде сипатталуы мүмкін.

Құқық бұзушылықтың бәрі түгелдей табиғат пен заттардың күш әрекеттері емес, жануарлардың әрекеті емес, адамдардың іс-әрекеттері болып табылады. Адамның ойлары мен сезімдері құқық бұзушылық болып саналмайды.

Құқыққа қарсы жасалатын іс-әрекеттердің алуан түрлі себептеріне, жағдайларына, субъектілері мен сипатына қарамастан олардың бәрінде, құқық бұзушылық сияқты әлеуметтік құбылысқа жатқызуға мүмкіндік беретін ортақ белгілер бар.

Сонымен, құқық бұзушылық деген не?

Құқық бұзушылық – бұл әрекетке қабілетті тұлғаның құқық нормаларының ұйғарымдарына қайшы келетін, басқа тұлғаларға залал келтіретін және заң жүзінде жауапкершілікке тартылуыға әкеліп соғатын қылмысты әрекеті.

Қылмыс бұзушылық оны құқықтық емес мінез-құлық қағидаларын (адамгершілік нормалары, қоғамдық ұйымдардың нормалары) бұзудан өзгешелейтін қатаң белгіленген белгілермен сипатталады.

Құқық бұзушылық – бұл адамның әрекет етунен немесе әрекетсіздігінен байқалатын қылық. Құқық бұзушылыққа ой, сезім, ниет жатпайды, себебі олар адамның қылығының белгілі бір актісінде байқалмайынша, құқықпен реттелмейді. Егер адам құқық нормаларында қарастырылған белгілі бір әрекетті жасау керек болып, бірақ жасамаса (мысалы, өміріне қауіп төніп тұрған адамға көмек көрсетпегенде), онда бұл әрекетсіздік болып табылады .

Әрбір құқық бұзушылық қоғамдық, мемлекеттік немесе жеке бастың мүдделеріне залал келтіреді, қоғамға зиянды нәтижелерге алып келеді. Зиян – материалдық және моральдық, өлшеулі және өлшеусіз, физикалық және рухани, маңызды және маңызды емес, қалпына келтірілетін және қалпына келтірілмейтін болады. Осылайша, қоғамдық қауіпсіздік құқық бұзушылық белгісі ретінде құқық бұзушылық жасау нәтижесінде жеке тұлғаның, қоғамның немесе мемлекеттің мүддесіне зиян келтіреді.

Жазаланушылықты құқық бұзушылық белгісіне жатқызуға да болады, сондықтан кез келген құқық бұзушылықты жасағаны үшін заңды жауапкершілік қарастырылуы керек.

Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, келесі қорытындыға келуге болады:

Құқық бұзушылық – қоғамдық қауіпті (зиянды) сипаты бар, өз істеріне өз бетінше жауап беруге қабілетті тұлға жасаған кінәлі құқыққа қайшы іс-әрекет.

Барлық құқық бұзушылықты екі топқа бөлу қабылданған – қылмыс және теріс қылық. Оларды бөлудің басты критерийлері, біріншіден, қоғамдық зияндылықтың сипаты мен дәрежесі, екіншіден, субъективті фактор, бұл шешуші шамада құқыққа қайшылық ретінде сол немесе басқа іс-әрекетті мойындауға әсер етеді. Қоғамдық зияндылықтың сипаты мен дәрежесі нысан құндылығымен, құқыққа қайшы қастандықпен, жағдаймен, уақытпен, (зорлық немесе зорлық емес) тәсілдермен, өлшеммен және келтірілетін зиян сипатымен және т.б. анықталады.

Теріс қылықтар –бұл, қылмыстармен салыстырғанда қоғамдық қауіптің аз дәрежесімен сипатталатын құқық бұзушылық, ол қоғамдағы құқықтық тәртіптің жеке жақтарына қастандық жасайды. Теріс қылықты құқық салаларында қолданарлық түрде, сондай-ақ олар теріс қылық енгізетін қарым-қатынас түрлері бойынша және солар үшін қолданылатын жаза түрлеріне қарай топтауға болады.

Тәртіптік теріс қылық– қызметтік қарым-қатынастар аумағында жасалатын құқық бұзушылық және ол ең алдымен қызмет бойынша бағынушылық қатынастың тәртібін бұзады. Тәртіптік теріс қылық адамдардың (жұмысшылардың, қызметкерлердің, оқушылардың және т.б.) белгілі ұжымдарының қызмет тәртібіне қастандық жасайды, ол еңбек, қызмет немесе оқу тәртібін әлсіретеді де, тәртіптік теріс қылықты тудырады. Сонымен, мысалы, Еңбек туралы заңдар кодексі ескерту, сөгіс, белгілі бір мерзімге төмен жалақылы жұмысқа ауыстыру немесе төменгі лауазымға түсіру, жұмыстан босату сияқты тәртіптік жазалар қарастырылған. Тәртіптік жазаларды кәсіпорын, мекеме, ұйым теріс қылық шыққан күннен бастап бір айдан кеш қалмай және оны жасаған күннен бастап алты айдан кеш қалмай салады. Тәртіптік жазаның мерзімі – бір жыл.

 

 

Салқын сағат « Салауатты тамақтану »

Мақсаты: дұрыс тамақтану арқылы салауатты өмір салтын қалыптастыру

 

Сынып жетекшісінің кіріспе сөзі

- Сәлеметсіз бе, қымбатты балалар!

Кездесу кезінде адамдар ежелгі уақыттан бері бір-біріне денсаулық тіледі:

« Сәлеметсіз бе, денсаулық! » « Сіздің қымбат денсаулығыңыз қалай?! »

Бұл кездейсоқ емес. Өйткені, олар ежелгі уақытта да айтқан

« Денсаулықты сатып алуға болмайды » « Денсаулық беріңіз, бірақ сіз бақыт таба аласыз »

- Дені сау болу деген не? ( Аурусыз өмір сүріңіз, қалыпты жұмыс жасаңыз, тірі болыңыз, дұрыс тамақтаныңыз )

- Денсаулық сізге көбірек байланысты!

Мен миға шабуыл жасауды « Romashka » ойыны түрінде өткізуді ұсынамын: мақтаның жапырақшаларында сөздің бірінші жартысы жазылған, оны жалғастыру керек…

•Дені сау денеде, ( сау рух )

•Басыңызды суық ұстаңыз, ( аяғыңызды жылы ұстаңыз )

•Асқазаныңыз ауырып, ( аузыңызды жауып қойыңыз )

•Жылдам және ақылды ( ауру ) жетпейді

•Жерді ыстық, адамды құрғатады ( аурулар )

•( ауруы әлсіздерге және ) келеді

•( жұмыс істеді )

•Тазалықты жақсы көретін – ( сау болады )

- Сіз ежелгі уақытта адамдардың денсаулық туралы не ойлағанын

Мысалы, ежелгі гректер аз ауырған, бірақ ұзақ өмір сүрген!

-Неге олар соншалықты бақытты болды? Олар өсімдік тағамдарын жеді, ет аз жеді, темекі білмеді, шарап сұйылтылған, көп қозғалған. Мектепте олар жарты күн ғылыммен, жарты күн дене шынықтырумен айналысты.

Дұрыс тамақтану дегеніміз не? Бүгін біз сіздермен осы туралы сөйлесеміз.

Мектеп жасы – Өмірдің өте жауапты кезеңі. Бұл организмнің күрделі қайта құрылуы және метаболизм жүретін уақыт. Мектепте оқу ағзаға физикалық және эмоционалдық стрессті едәуір арттырады, ол көп энергияны жұмсауға мәжбүр болады, ал адам энергиясының жалғыз көзі - тамақ. Сондықтан оның денсаулығы көбінесе адамның қалай тамақтанатынына, оның тамақтану режимін сақтайтындығына байланысты.

Балалар, тақтада бір сөз бар, оны оқып көрейік.

« Диірмен су астында, ал адам »

-Бұл сөздің мағынасын қалай түсінесің? ( балалардың жауаптары ).

Адамға тамақ не үшін қажет? ( денені энергия беретін заттармен толықтырады ).

Тіпті тыныштықта адам энергияны ысырап етеді.

Мысалы, тыныштық жағдайында энергияны тұтыну 1 кг-ға 1 сағат. дене салмағы 1 килокалорияға тең. Егер сіздің салмағыңыз 45 кг болса, онда сіз сағатына 45 ккал, ал күніне – 1080 ( 45 * 24 ) жұмсайсыз. Сіздердің әрқайсыларыңыз осы формула бойынша өз көрсеткіштеріңізді біле аласыздар.

ҚОРЫТЫНДЫ 1. Тамақ біздің денеміздің тіршілігін сақтау үшін қажет.

Тамақ қандай болуы керек? ( дәмді, әр түрлі ).

Сіз Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ұсынған ПИРАМИД ПИТАНИЯСЫН көресіз. Оның неден тұратынын көрейік

Мұғалім пирамидалардың әр деңгейіне нұсқайды, балалар пирамиданың әр деңгейінде қандай тағамдар бар екенін атайды.

« Қуат пирамидасы » көлденеңінен 4 бөлікке бөлінген тең бүйірлі үшбұрыш түрінде. Пирамида негізінде жарма мен нан өнімдері орналасқан; екінші деңгейде – көкөністер мен жемістер; үшіншіде – сүт өнімдері, ет, балық; төртінші ( пирамиданың жоғарғы жағы ) – қант, тәттілер.

2-қорытынды: Тамақтану толық болуы керек, яғни. әр түрлі.

( магниттік тақтада біртіндеп « Салауатты тамақтану принциптері » ) схемасы жасалады.

Мұғалім: Балалар, өлеңді тыңдап, онда айтылған дұрыс тамақтану принциптерін бөліп көрсетуге тырысыңдар.

Балалар, тамақ үшін де шара керек,

Күтпеген апат болмас үшін,

Сіз белгіленген уақытта тамақтануыңыз керек,

Күніне біртіндеп, бірақ бірнеше рет.

Бұл заңды әрдайым сақтаңыз,

Сіздің тамағыңыз пайдалы болады.

Тамақтану режимі де маңызды, содан кейін біз аурудан қашамыз.

Біз калория туралы әлі де білуіміз керек,

Бір күнде оларды кесіп өтпеу үшін!

Плюс, кәмпит, печенье, торттар

Аз мөлшерде балаларға қажет.

Өнімдерді 6 топқа бөлуге болады.

1. қант, сусындар, тәттілерде – құрамында минералды заттар мен дәрумендер жоқ.

2. майлар, май, тамақ майы, маргарин – шектеулі мөлшерде қолданылуы керек.

3. көкөністер мен жемістерде – құрамында минералды заттар мен дәрумендер бар.

4. нан, күріш, жарма, картоп – құрамында көмірсулар, дәрумендер, ақуыздар бар.

5. ет, құс еті, балық, бұршақ тұқымдастар, жұмыртқа – құрамында В тобындағы дәрумендер, минералды заттар, ақуыз бар.

6. сүт өнімдері, сүт, ірімшік, йогурт – құрамында кальций мен ақуыз бар.

ҚОРЫТЫНДЫ 3: Тамақтану тұрақты және орташа болуы керек

( « Дұрыс тамақтану » ) схемасы толықтырылады.

Салқын көшбасшы. Бірақ біз жейтін барлық тамақ бірдей пайдалы ма? Сіздің денсаулығыңызды ұзақ жылдар бойы сақтау үшін қандай тағам таңдау керек? Біз бұл туралы бүгін айтып отырмыз.

« Дені сау болыңыз » ғылыми зертханасына келгеніңізді елестетіп көріңіз. Кеңесші ғалымдар сізге көптеген қызықты ( кеңесшілерді бөлек үстелге отырғызып, алдын-ала берілген тақырыптар бойынша материал дайындады ).

Салқын көшбасшы. Бүгін керемет уақытта әкелген кейбір тағамдардың орамдарын мұқият қарастырайық. Әр қаптамада өнімнің атауы және ол туралы ақпарат бар затбелгі бар. Көбінесе затбелгіде тағамдық қоспалардың бүкіл тізімдерін көруге болады, әсіресе кондитерлік өнімдерде, тәттілерде, балмұздақта және т.б. Не болды тағамдық қоспалар? Неліктен олар « E » деп белгіленеді? біздің кеңесшілеріміз мұны анықтауға көмектеседі.

Кеңесші 1. Қазіргі заманғы тамақ өндірісі тағамдық қоспаларсыз ойға келмейді. Олар өнімнің ұзақ мерзімді сақталуына, түсін, дәмін және консистенциясын жақсартуға ықпал етеді. Еуропалық Одақ елдерінде тағамдық қоспаларды сандық кодификациялау жүйесі қабылданды: әрқайсысы « E » әрпімен және сандық индекспен белгіленбейді. ( E-100 – E-199 ) бояғыштары кондитерлік өнімдерге, ірімшікке, маргаринге және басқа өнімдерге қосылады. ( E-200 – E-299 ) консерванттары өнімнің сақтау мерзімін ұзартады. ( E-300 – E-399 ) антиоксиданттары өнімді оттегінің зақымдануынан қорғайды, олар сорпа текшелеріне, сағыздарға, балмұздаққа қосылады. ( E-400 – E-490 ) тұрақтандырғыштары өнімнің желе тәрізді консистенциясын қолдайды. ( E-500 – E-599 ) эмульгаторлары майонез, кілегейлі тағамдар сияқты су-май қоспаларын дайындау үшін қолданылады. Дәмді күшейтетіндер мен хош иістер ( E-600 – E-699 ) тұздықтарға, дәмдеуіштерге, шұжықтарға жиі қосылады.

Қоспалардың едәуір бөлігі Ресейдің тамақ өнеркәсібінде қолдануға рұқсат етілмеген, ал олардың кейбіреулері бізде немесе басқа елдерде өндірілген тағамдарда қолдануға тыйым салынады. Дамыған елдерде тағамдық қоспалардың қауіпсіздігі үнемі тексеріліп отырады. Олардың ішіндегі ең зияндыларының тізімдері экспозиция сипатын көрсете отырып жарияланады. Пойызды көрсетпестен өнімді сатып алу ұсынылмайды.

Салқын көшбасшы. Жақында жапсырмаларда өнімнің трансгенді немесе генетикалық түрлендірілген ( GM ) өнімдерінен немесе генетикалық түрлендірілген организмдерден ( GMO ) жасалғандығы туралы жазулар бар. Бұл нені білдіреді?

Кеңесші 2. ГМП құрамында әдеттегі өнімдерде жеткіліксіз, тартымды көрінетін құнды қоректік заттар бар. Трансгенді өсімдіктер зиянкестер мен ауруларға төзімділігі артады. Трансгенді өнімдер – дұрыс тамақтанудың көзі болып табылады. Мәселен, мысалы, төмен калориялы соя алынды. Құрамында дәрумендер мен микроэлементтер бар күріш алынды.

Сонымен қатар, ГМП-ның денсаулыққа кері әсерін көрсететін фактілер бар. Мысалы, ГМП тамақтандырған тышқандар иммунитеті мен деградацияға бейімділігі төмен өсінділер берді. Генетикалық түрлендірілген дақылдар қаншалықты көп аумақты алып жатса, жәндіктер соғұрлым аз болады және нәтижесінде құстар мен басқа жануарлардың саны азаяды, бұл экологиялық тепе-теңдіктің бұзылуына әкеледі

Салқын көшбасшы. Мектепте сіз көп энергияны ақыл-ой қызметіне, физикалық жұмысқа жұмсайсыз. Бұл дегеніміз, энергия мен күштің орнын толтыру көзі болуы керек. Ғылыми зертхананың кеңесшісі стресстік жағдайларды болдырмауға, оқуда және өмірде жақсы жетістіктер қосуға көмектесетін тағамның артықшылықтары туралы айтады.

Үш оң

( стоматологтың пікірі )

1.Тамақтанғаннан кейінгі алғашқы бір жарым сағатта сағыз асқазанның шырынын шығаруға ықпал етеді, бұл тағамды сіңіруге көмектеседі.

2018-04-21 121 2. Сағыз тістердің шайнау бетін тазартады. Бірақ тек! Тістер арасындағы кариес тұрғысынан ең қауіпті аймақтарды сағызбен тазарту мүмкін емес! Бұл ең маңызды аймақ! Сонымен қатар, мұндай кариес дереу қызыл иектің астына түсіп, тамырдың кариеске және сыртынан өте жақсы тістің алынып тасталуына әкеліп соқтырады. Сағызды, алманы және кез-келген басқа пайдалы көкөністі немесе жемісті пайдаланып, шайнайтын бетті керемет түрде тазартуға болады, сонымен бірге денеге қажетті табиғи дәрумендердің дозасын алады.

3. Егер сіз оны бала кезіңізден тоқтамай шайнасаңыз, онда сіз өзіңіздің бойыңызда керемет американдық квадрат иекті сорғыш бұлшықеттер арқылы дамыта аласыз. Мұндай иегі бар қыз қазірдің өзінде әуесқойға арналған.

 

Патологиялық өзгерістер:

1. Асқазан-ішек жолдарының жағында ( гастрит, асқазан жарасы ) - ең қауіптісі - аш қарынға сағыз қолдану.

2018-04-21 121 2. Сілекей бездері жағынан - ( шырышты қабығының құрғауы ауызбен ас қорыту, дисбактериоз ) бұзылады. Шайнаған кезде ерніңізді, щектеріңізді тістейсіз.

3. Аллергиялық реакциялар, сілекей бездерінің ісіктері, уақытша және жақ буынының дисфункциясы.

4. Үрлемелі сағыздар балалардың шағуын бұзады.

бес. Оның кесірінен тістер сынып, пломбалар түсіп кетеді.

6.Танысуды тудырады.

Ең бастысы, есте сақтау керек: ( жарнамасы уәде еткен кез-келген ) сағыз тістерді міндетті түрде екі рет тазалауды щеткамен алмастырмайды.

Алтынмен жұмыс істеу ережелері:

a ) бастысы - шамадан тыс тамақтанбаңыз.

b ) оңай сіңетін және дененің қажеттіліктеріне сәйкес келетін қарапайым, жаңа дайындалған тағамды бір уақытта жеп қойыңыз.

) тамақты мұқият шайнаңыз, жұтуға асықпаңыз.

g ) тамақтанар алдында іштен 5-6 тыныс алу жаттығуларын жасаңыз, тамақ пісірілген тағамдарды жасауға қатысқандарға ақылмен алғыс айтыңыз.

Салқын көшбасшы. Соңғы байқау “ Денсаулық ” деп аталады. Сөздің әр әр әрпіне денсаулыққа, салауатты өмір салтына қатысты сөздерді табу керек.

 

Мысалы:

3 — денсаулық, зарядтау, қатайту, стоматолог;

D — диета;

O — көзілдірік;

R — режимі, тарағы, ракеткасы;

– демалыс туралы;

— су, дәрумендер, дәрігер;

b - “ b ” басталатын сөздер жоқ.

E — тамақ.

Бақылау тапсырмасы

( дұрыс деп санайтын жауаптарды белгілеңіз, бұл мәлімдемелерді аяқтау үшін бірнеше дұрыс ) жауаптары болуы мүмкін.

1. Адам өміріндегі негізгі құндылықтар –:

1. отбасының әл-ауқаты;

2. экологиялық қауіпсіздік;

3. денсаулық.

2018-04-21 121 2. – рационалды тамақтанудың негізгі принциптері:

1. энергетикалық тепе-теңдік;

2. қантты жоғары тұтыну;

3. теңдестірілген тамақтану.

3. Артық пайдалану денсаулыққа кері әсер етеді:

1. жемістер;

2. тұздар;

3. сүт және сүт өнімдері;

4. қант.

4. Денедегі метаболикалық бұзылуларға мыналар әкеледі:

1. алкоголь;

2. дәрумендер;

3. микроэлементтер.

бес. Денедегі йод жетіспеушілігін келесі жолдармен толтыруға болады:

1. нан өнімдері;

2. йодталған тұз;

3. сүт өнімдері;

4. теңіз өнімдері.

6. Өнімді дайындаудың ең пайдалы әдісі:

1. қуыру;

2. бумен пісіру;

3. микротолқынды пеште.

7. Жемістер мен көкөністерді қолданған жөн:

1. экзотикалық, импорттық;

2. жергілікті.

Бақылау сұрақтарына жауаптар: 1 – с; 2 – а, жылы, г; 3 – б, г; 4 – б, с; 5 – б, г; 6 – б, в; 7 – б.

 

Денің сау болсын! Өзіңіздің эмоцияларыңызды, көңіл-күйіңізді және қалауыңызды басқара біліңіз. Денеңіз бен рухыңызды нығайтыңыз. Сіздің денсаулығыңыз сіздің қолыңызда!

Мен көк түстерді аспан сияқты аламын, гуашь

Мен теңіздер мен өзендерді саламын,

Сәуір, мөлдір, дерлік пейзаж:

Көктемнің күні жиырма бірінші ғасырда

Мен күн сияқты алтын аламын, гуашь

Мен армандағанның бәрін саламын:

Алтын шүберек, сәнді тостағандардың үлгілері,

Таң да, бидай алқабы да.

Мен сурет саламын ... Ал менің жүрегім жарқын әрі жылы.

Қолға бояуларды өзі таңдап алсын.

Егер қара ауырсыну болса?

Бұйра болмайды

Сұлу Златовласкиде.

 

 

 

6 Б сыныптағы сынып сағаты:

"Достық туралы сөйлесейік. Сіз нағыз доссыз ба?»

 

Мақсаттар:

1."достық", "нағыз дос"ұғымдарын терең түсінуге ықпал ету;

2.адамдармен қарым қатынас орнату қабілетін қалыптастыру;

3.оқушыларда шынайы дос болу қабілетін тәрбиелеу.

4. жеке тұлғаны және бірегейлікті ескере отырып, сынып ұжымын біріктіру

әр бала.

 

Тапсырмалар:

1.өзін-өзі тану процестерінің сәтті өтуіне ықпал ету және

оқушылардың жеке басының өзін-өзі жетілдіру;

2. өз көзқарасын дәлелдеу және дәлелдеу қабілетін қалыптастыру;

3.жасөспірімдерді өз іс-әрекеттерін талдауға шақыру.

 

Жабдық:

1.интерактивті тақта

2. достық туралы презентациялар (3)

3.жұппен жұмыс істеуге арналған үлестірмелі материал, сыйлықтар-гүлдер

4. Сынып сағатына арналған астарлы әңгімелер

5."Дос" Әні

Сынып сағатының барысы.

 

1. Мұғалім: оқушыларды қарсы алу.

Сәлеметсіз бе, бүгін көңілді адамдар!

Сәлеметсіз бе, қайғылы адамдар!

Сәлеметсіз бе, сөйлескенді ұнататындар!

Сәлеметсіз бе, үндемейтіндер!

- Сәлеметсіз бе, балалар. . Бүгін ауа-райы қандай жақсы екенін қараңыз: күн жарқырайды, ол бізге күледі. Бір-бірімізге күлімсірейік.

1."Rally Robin"Құрылымы

. Мұғалім: енді бір-бірімізге мақтау айтайық .

- Балалар, презентацияны көргеннен кейін біздің әңгімеміздің тақырыбын өзіңіз атағаныңызды қалаймын.

("Достық туралы" 1-Презентация).

- Балалар, біздің сынып сағатының тақырыбын атаңыз. (Жігіттер өз аттарын береді).

- Шынында да, бүгін біз достық туралы айтатын боламыз. Достық-үлкен құндылық, тағдырдың сыйы. Достық бізге оқуға, жұмыс істеуге, өмір сүруге көмектеседі. Ол бізді жақсырақ, мейірімді, күшті етеді. Достарсыз адам жай өмір сүре алмайды. Дос болу-үлкен игілік.

Біздің сынып сағатының тақырыбы " сіз нағыз доссыз ба?»

Сонымен, біз сіздермен "нағыз дос" деп аталатын слайдтарды қарадық

- Сіз Адал достар тапқыңыз келе ме?

Балалар өз жауаптарын береді ."Екі көрші және қар" достық туралы астарлы әңгімені көру

 

2."Дос – жеген адам"тақырыбындағы аяқталмаған сөйлемдер.

- Біз әртүрлі пікірлерді тыңдадық. Бірақ менде тағы бір сұрақ болды: "нағыз достықтың белгілері қандай?»

- Мұны білу үшін Мен сізге "дос – жеген"деген сөйлемді аяқтауды ұсынамын

- Қолыңызды көтеріңіз, кім осындай дос тапқысы келеді?

- Енді қолыңызды көтеріңіз, кімнің осындай досы бар?

Достық дегеніміз не? Барлығы біледі ме?..

Мүмкін сұрау күлкілі шығар?

Бұл сөз нені білдіреді?

Бұл дегеніміз не?

- Достық дегеніміз не? (Жігіттер өз анықтамаларын атайды).

Достық дегеніміз-адамдар бір-бірін қызықтыратын, бір-біріне сенетін кезде бірге болғысы келеді.

Достық-әрқашан басты ғажайып,

Барлығы үшін жүз жаңалық қазіргі,

Және кез келген қиындық маңызды емес,

Егер достар шынайы болса.

Тақтаға жазу. Д-Жақсылық

Р-қуаныш

У-құрмет

Ж-өмір

Б-байлық

А-белсенділік

- Неге адамға дос керек?

 

2 ."Think Write Round Robin "құрылымы" сөз " топтарындағы жұмыс.

1-ші нұсқа.

Балалар 4 топқа бөлінеді. Әр топтың сөз саны бірдей.

Тапсырма:

2 топ досына қажетті қасиеттерді білдіретін сөздері бар карталарды таңдайды.

2 топ өзгертуді қажет ететін досының қасиеттерін білдіретін сөздері бар карталарды таңдайды:

Досқа қажет қасиеттер

Досыңыздың өзгеруі керек қасиеттері

Түсіну

Сенімсіздік

Нәзіктік

Қызғаныш

Көзқарастардың жақындығы

Немқұрайлылық

Кешіру

Әңгімелесу

Мейірімділік

Нахальство

Тектілік

Тітіркену

Өзін-өзі сынау

Дөрекілік

Ұстамдылық

Сөз тіркестерін, іс-әрекеттерді ойластыру

Шынайылық

Достық

Адалдық

 

 

2-ші нұсқа.

Балалар 4 топқа бөлінеді, әр топ өз тапсырмаларын орындайды.

Тапсырма:

1-топ Нағыз досының бойында болуы керек қасиеттерді жазады (сары стикерлерде).

2 топ нағыз дос болмауы керек қасиеттерді жазады (қызғылт сары түсті стикерлерде).

 

"Достық ережелері"

Әрқайсысы топ стикерлерде Достық ережелерін (етістік) жазады және оны тақтаға жабыстырады.

Ұрыспау;
Беру;
Егер ол досын ренжітсе, кешірім сұраудан қорықпаңыз.
Сыпайы болу;
Ашуланбаңыз;
Ашкөз болмаңыз;
Бір-біріне көмектесу;
Адал болу;
Мұқият болу;
Құпияларды сақтау:
Досыңызбен бірге сәттілікке қуаныңыз;
Ешқашан өсек айтпаңыз;

- Достықты сақтау үшін не істеу керек?

Досыңызбен сізбен бірге болғыңыз келмейтіндей әрекет етпеңіз.

 

3 ."Мақал жина" топтарындағы жұмыс

Жүз рубль емес, жүз досың бар.

Дос қиыншылықта танылады.

Ескі дос жаңа екеуінен жақсы.

Жақсы дос-жан үшін қуаныш. (презентация 2 слайдтар1-2)

Немесе басқа нұсқа.

- Достық-бұл үлкен сыйлық қана емес, сонымен қатар ұлы еңбек. Сіз дос таба аласыз, бірақ оны жоғалту өте оңай. Көптеген орыс мақал-мәтелдерінде достықты қалай сақтау керектігі туралы дана нұсқаулар бар. Тақтада 4 мақал жазылған. Мен жағдайларды сипаттайтын боламын, ал сіз осы жағдайда өзін қалай ұстау керектігін көрсететін мақал-мәтелді таңдап, өз әрекеттеріңізді сипаттауға тырысасыз.

_________________________________________________________________

 

1 жағдай

Сіз жаттығудан келдіңіз және шаршап-шалдығып жатырсыз. Бірақ содан кейін сіздің досыңыз қоңырау шалып, көмек сұрайды: ол ауыр монитор мен жүйелік блокты шеберханаға апаруы керек. (Мен көмектесемін және айтамын: "досың бар – өзіңді аямадың")

__________________________________________________________________

 

2 жағдай

Сіз аулада футбол ойнадыңыз. Сіздің досыңыз қолын сындырды. (Мен оны үйге апарамын, "жедел жәрдем шақырамын" және "Дос қиыншылықта танылады"деп айтамын)

__________________________________________________________________

 

3 жағдай

Сіздің досыңыз сізге опасыздық жасады, бірақ содан кейін қымбат сыйлық ұсынып, достығыңызды қайтаруға шешім қабылдады. (Мен сыйлықты қабылдамаймын және "сіз досыңызды ақшаға сатып алмайсыз" деп айтамын)

 

(презентация 2 3-5 слайдтар)

 

4. Ойын " мен досымды білемін бе?»

 

(презентация 2 6-9 слайдтар)

 

5. Мұғалімнің қорытынды сөзі.

Жігіттер, қолдарыңды көтеріңдер, ол нағыз дос бола алады деп сенетіндер.

Балалар, бүгін біз достық туралы сөйлестік, бұл әңгіме сізге шынымен пайдалы болды деп үміттенемін. Өкінішке орай, қазіргі уақытта көптеген адамдар киім-кешек бойынша Дос таңдайды: кім бай және сәнді киінсе, олармен дос болады. Бірақ олар ешқашан нақты достар таппайды. Ал достарсыз адам бақытты бола алмайды. Достыққа лайық болу керек. Ол үшін өзіңіз лайықты адам болуыңыз керек. Әлсіздерді жақтау, қарт адамға көмектесу және қарт адамға жол беру – бұл әдептіліктің көрінісі. Тек лайықты адамның шынайы, сенімді достары болуы мүмкін.

 

Мектептегі шынайы достық басталады,

Ешқашан бітпеу үшін.

Шынайы достық шын жүректен тексеріледі

Және бізбен мәңгі қалады!

- Олег Газмановтың "досым" музыкасымен "біздің достық 6 А сыныбымыз"презентациясын көру

 

6."Сыйлық" Жаттығуы

- Достарға әдетте сыйлықтар беріліп, мақтау сөздер айтылады. Комплимент-бұл жанға жағымды болатын мейірімді, жылы, шынайы сөздер.

- Қораптан бір немесе екі гүл алып, оларды қалаған адамға беру ұсынылады, бірақ міндетті түрде: "Мен саған гүл сыйлаймын, өйткені сен ең көп тамақтандың(бұл адамға не ұнайтыны туралы айту).

Ешкім гүл сыйламайтын балалар үшін мұны мұғалім жасауы керек, ол сыйлық берген әр баланың ең жақсы қасиеттерін атап өтеді.

 

 

Мен сізді шеңберге шақырамын және менімен өзара дос болғысы келетін достықты ұсына отырып, қолыңызды созамын. Бұл күн сияқты-бұл достық Күн сіздің сыныпта әрдайым жарқырай берсін. Балалар, бүгінгі кездесуді еске алу үшін достық ережелері мен күлімсіреген эмодзилері бар осы буклеттерді қабылдаңыз. Сізбен кездесуімізді күлімсіреп еске түсіріңіз.

Қош бол.

                                                                                                                                                                                                                                                      Өткізілді: Тлеубаева В.К

 

 

Сынып сағат

 

Тақырыбы: «Ақылды  қария- ағып жатқан дария!»

Мақсаты: Халқымыздың мыңдаған ғасырлар бойы жинақтаған баға жетпес қазынасы-бабалардың  өсиет сөздерін  ұғындыру;  үлкенге құрмет көрсетуге, кішіге ізет көрсетуге баулу; оқушыларды өз ойларын жеткізебілуге,  пікір айту, тыңдауға үйрету.
Түрі: кездесу, пікіралысу, сұрақ-жауап.   

Көрнекілігі: нақыл сөздер, плакаттар, шарлар т.б

Барысы:

1.     Ұйымдастыру.

2.     Кіріспе сөз.

 

-Балалар, 1-қазан күні  Қазақстан Республикасында Қарттар күні аталып өтіледі. Бұл-бізге өмірсыйлаған аталарымызға, апаларымызға  көңіл бөліп, бүгінгі бақытты өміріміз үшін ізгіниетімізбен  сый –құрметімізді  көрсететін мереке.

3. Сұрақ-жауап бөлімі. /Оқушыларғасұрақтар қойылады, сол сұрақтар төңірегінде  оқушылар жауаптарын тыңдау/

 

Мұғалім: Балалар, үлкенге сый-құрмет, кішіге жол көрсет дегенді қалай түсінесіңдер?

Айдос: Ол үлкенді сыйлай білу, кішілерге үлгі-өнеге болу деген ұғымды білдіреді.

Серік: Үлкендерге сый-құрмет дегенге кішіпейіл, әдепті, сыпайы болу деген ұғым бар.

 

Мұғалім: Қане, балалар, осы тақырып төңірегінде  пікір  алысайық. Өмірлеріңде осы тақырып шеңберінде  қандай жағдайлармен  кездестіңдер? Көрген кино, оқыған кітаптарыңнан  мысалалуға  болады. Егерқанатты сөздер  білсеңдер тіпті жақсы.

 

Асылан: Қоғамда  өмір сүрген адамдар  үшін  жалпыға  бірдей тәртіп ережелері болады.

 

Ержан: Адам баласы жолдастарымен, туыстарымен  қарым-қатынас жасағанда,  оның таныс, таныс еместігіне,  алыс-жақындығына, үлкен-кішілігіне, қызмет дәрежесіне  қарамай, кішіпейіл, әдепті болуы керек. Бұл – адамгершілік борыш.

 

Мұғалім: Кішіпейілділік, сыпайыгершілікке  байланысты қандай  мақалдарды білесіңдер?

 

Нұржан: Сыйлай білсең сыйланарсың.

Айдос: Сыйға-сый, сыраға-бал.

Серік: Кішіпейілділік-кісінің көркі.

 

Нұржан: Кішіпейілділік  пен кішіреймейсің.

 

Ержан: Бұдан қандай қорытынды шығарасыңдар?

 

Нұржан: Адамдар бірін-бірі сыйлай білулері керек. Сонда оны басқалар сыйлайды.

Айдос: Адамдар байқағыш, сезімтал, көреген болуы керек. Егер біз өз жеке басымызды  ғана ойлайтын жаман қасиетімізді тастай алмасақ, бұл әдет бізді бірте-бірте дөр екімінезділікке, бірін-бірі сыйлай білмеушілікке әкеп соғады. Бұдан шығатын қорытынды: мәдениетті болудың алғашқы қадамы-басқаны сыйлай білу.

Серік: Ұлы істердің қандайы болмасын кішіпейілділіктен басталады. Сондықтан әр кім өзінен кішілер қамқорлық жасап, оларға жол көрсете білуі керек.

Мұғалім: Кішілерге жол көрсетуді қалай түсініңдер?

 

Нұржан: Олар кішілерге ақыл  айтып, ағалық  қамқорлық жасауы керек.

 Мұғалім:Кішілерге жол көрсету үшін үлкендердің өзі қандай болуы керек?

 

Айдос: Үлкендердің өз басында ол қылық болмауы керек. Жоғары сынып оқушыларының ішінде бас киімдерін дәлізде  киіп жүру немесе қоңырау арасында алысып ойнау сияқты кемшіліктер кездеседі. Оны көрген  кішкене балалар:  ағаларымыз не істесе, бізде соны істейік деген ойда болып, теріс қорытынды шығаруы мүмкін.

 

Мұғалім: Балалар, сәлемдесуге  байланысты қандай сөздер білесіңдер?

 

Асылан: Сәлеметсіз бе? Аман-есенсіздер ме?

Мұғалім: Жастарүлкендермен  қалай амандасады?

Ержан: Үлкендерге жастар бірінші болып амандасады. Қол алысып амандасқанда, қолғапты шешу керек.

 

Серік: Үлкендерге  бұрын  сәлем  беру керек. Сәлемдесуден қашу немесе көрген адамыңды көрмеген боп өтіп кету-өр ескел қылық.

 

Айдос: Амандасқанда, ұл балалар бас киімін шешуі керек. Егертаныс адамың  алыстау тұр са, оған сәлеметсіз бе деп айқайлаудың қажеті жоқ. Егер, ол сені  көрсе, басыңды иіп сәлемдес.

 

 

Мұғалім: Алғыс-ақтілеу, ізгіниет. Алғыс-адам сезімі. Оны тартып та, сатып та алуға болмайды. Оған адам өзінің сыпайы мінезімен, әдептілігімен, мінсіз қызметімен, қоғамға келтірілген еренеңбегімен ғана ие бола алады. Алғыспен ер көгерер, жаңбырмен жер көгерер дейді халық. Сендер алғысты қалай түсінесіңдер?

 

4. «Аталар сөзі-ақылдың көзі». /Оқушылар ойын тыңдау/

1-сұрақ.  Досты тынығайтатын не?

2-сұрақ. Үйдегі алтын қазық кім?

3-сұрақ. Үйде кім, елде кім қадірлі?

4-сұрақ. Өмір сүру үшін не қажет?

5-сұрақ. Арман деген не?

 

5. Қорытындылау. Сынып үздіктері келген қонаққа тілектерін айтып, сыйлықтарын тапсырады.

 

 

 

 

 

1 "Б" сыныбындағы сынып сағаты                 

Тақырыбы: "1 наурыз-Алғыс айту күні"

Мақсаты: балаларды Қазақстанда пайда болған жаңа мерекемен таныстыру; "халықтарға Алғыс айту күні"ұғымын тарату.

Міндеттері:

- "Алғыс айту күні" ұғымының мағынасын ашу; балаларда бұл ұғымдардың мәдени құндылықтар мен адами қарым-қатынастарды дамыту үшін олардың әрқайсысы үшін маңызды екенін түсінуді қалыптастыру.

- шығармашылық қабілеттерін дамыту, басқаларға және өзіңізге шыдамды болу қабілетін дамыту, мәдени және этникалық төзімділік пен ризашылық;

Жалпы мәдени саяси ой-өрісті кеңейту

- балаларды сыныптастарының пікірін тыңдай білуге тәрбиелеу қажеттілігі.

 

 

Күтілетін нәтиже:

Әркім біледі және түсінеді: "алғыс" сөзі мен түсінігі қойылған сұрақтарға жауап береді, адамның жағымды және жағымсыз қасиеттерін ажырата алады.

Көпшілігі: түсінеді ,ой пікірлерің  тыңдайды,қалыптасқан  қылықтарының,

 өзгеру  себебін  және қайшылықтарын айтады.

Кейбіреулер: олар іс-әрекеттерді талдай алады, алынған ақпаратты талдай және синтездей алады.

Құрал-жабдықтар

Мұғалімнің ДК, презентация, шағын материалдары, сабақ тақырыбы бойынша көрнекілік.

 

 

Сабақтың барысы:

1. Ұиымдастыру кезеңі.

Оқушылардың сабаққа дайындығын тексереді

1. Сәлемдесу

Мұғалім мен балалар шеңберге шығады. Мұғалім барлық ұлдар мен қыздарға әлемнің әртүрлі елдерінде қабылданған тәсілмен амандасуды ұсынады. Бұл жағдайда мұғалім елді және сәлемдесу формасын атайды. Балалар мұғалім нің   әрекеттерін  орындайды:

* Қазақстанда бір-біріне қол соғу әдетке айналған;

* Италияда - ыстық құшақ.

* Бразилияда-бір-бірінің иығына шапалақтау;

* Зимбабведе-арқамен ысқылайды;

* Македонияда-шынтақпен Сәлем;

* Никарагуада-бір-бірін иықпен қарсы алады;

 

2.Сынып сағатының тақырыбы мен мақсатын анықтау.

Карточкалардағы "алғыс", "мереке", "халықтар", "Қазақстан"сөздері,

- - Бүгінгі сабақтың тақырыбын сөз арқылы анықтаңыз.

- Барлық төрт сөзді бір тақырыпқа біріктіріп көріңіз.

1995 жылдың 1 наурызында Қазақстанда Мемлекет басшысы бұл күнді Алғыс айту күні деп жариялауды ұсынды

-Бұл мереке бізге не үшін керек деп ойлайсыз?

- Президент мұндай мерекені атап өтуді ұсынған кезде не айтқысы келді?

2. Әңгіме өткізілді

1. Мұғалімнің әңгімесі

Мереке1995 жылғы 1 наурызда Қазақстанда Қазақстан халқы Ассамблеясы құрылды және 2015 жылы Ассамблеяның жиырма жылдығын мерекелеу аясында Мемлекет басшысы бұл күнді жариялауды ұсынды

Алғыс айту күні, көптеген халықтар елге жер аударылған жылдары ел халқы бір-біріне және қазақтарға төзімділік пен қонақжайлығы  үшін алғыс айта алады.

2. "1 наурыз - Алғыс айту күні"презентациясын көру

- Ассамблея дегеніміз не?

- Қазақстан Республикасында қандай ұлттар тұрады?

- Ассамблея құрудың мақсаты не?

- Мұндай бірлестікті не тәрбиелейді және дамытады?

 

3.Қазақстан Республикасы халықтары Ассамблеясы туралы әңгіме

Қазақстан халқы Ассамблеясы Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы 1 наурыздағы Жарлығына сәйкес мемлекет басшысының жанындағы консультативтік-кеңесші органы  ретінде құрылды.

Қазақстан халықтары Ассамблеясын құру идеясын алғаш рет ел Президенті Н.Ә.Назарбаев 1992 жылы Тәуелсіздіктің бірінші жылдығына арналған Қазақстан халықтарының бірінші форумында айтқан болатын.

Ассамблеяның мақсаттары мен міндеттері, Қазақстан Республикасы Президентінің 2002 жылғы 26 сәуірдегі Жарлығымен бекітілген жұмыстың құрылымы мен ұйымдастырылуы .

- Республикада ұлтаралық және конфессияаралық келісімді, қоғамдағы тұрақтылықты сақтауды қолдау.

 

4.Дәйек сөз

Сөйлемді оқыңыз:

"Жүрегіңіз ризашылыққа толы болса, кез-келген есік,

жабық болып көрінетін нәрсе сізді таңғажайып ашылуларға әкелуі мүмкін"

- Сіз бұл сөздерді қалай түсінесіз?

- Егер сіз жай ғана ризашылық білдірсеңіз, есіктер неге ашылады

Балалар оқиды, болжайды, түсіндіреді

5."Рахмет сізге "постері

- Әр түрлі халықтардың өкілдері ретінде біз бір-бірімізге қалай риза бола алатынымызды ойлаңыз

(бір-біріне шыдамдылық танытқаны үшін, мемлекеттегі мәдениетті түсінгені үшін, бейбітшілікті ортақ күш-жігермен сақтағаны үшін, елімізге қызмет еткені үшін.)

Мұны постерде, сөздермен, суреттермен, белгілермен айтыңыз.

 

6. Сөздік жұмыс

- Ризашылықтың не екенін қалай түсіндіре аласыз?

Топтарға тапсырма: "Алғыс" сөзінің әріптерінен мүмкіндігінше жаңа сөздер жасаңыз.

Топтың жауаптарын таныстыру.

Мысалы:

Бақытымызға орай, біз не істейміз және сол үшін алғыс аламыз.

Сыйлық-бұл біздің басқа адамдарға жасаған жақсы істеріміз және олар үшін алғыс айтамыз.

 

3 Негізгі бөлім

Аялдамалармен оқу.

1.Сюжеттің сюжетін анықтау.

Тақтада тек атауы бар:

"Бір стақан сүт төленді"

- Осы атаумен мәтін не туралы болады?

- Батыр кім?

- Әңгімеде не болады?

2. Мәтін үзіндісін оқу

Мәтінді  тоқтап оқу

Бала аш және жалаң аяқ болды,

 Көптен бері тамақ ішпеген, басы айналды.

Есікті қағып, су сұрады, ....

- Оны сипаттауға тырысыңыздар? Неге сіздер солай ойлайсыздар?

- Әрі қарай не болады?

1 тоқталым

Бірақ әйел... сүт шығарады!

Және бұл ыдыс - қайтадан өмір сүруге күш берді!

Ол  мейірімділік әлемінде екенін сезінді!

Көптеген жылдар өтті…

- Баланың сезімдерін сипаттаңыз.

- Әйелді сипаттаңыз

- Әрі қарай не болады?

2 тоқталым

Ол доктор болды.

Оның өмірі баяу өтіп жатты.

Ол  тексеріп жүріп,әйелді  көрді,

- Ол қандай дәрігер болды деп ойлайсыз? Неліктен?

Әрі қарай не болады?

 

3 тоқталым

Бір кездері сүт берген !

Ауыр халде  болады!

Оған шұғыл ота  қажет болады!

- Осы сәтте баланың сезімін сипаттаңыз.

- Әрі қарай не болады?

4 тоқталым

Ол  оның өмірін сақтап қалады.

Өмір сүріп мейірімділік жеңеді!…

Төлем ақының  түбіртегін  әкелді.

- Өмір бойы төлеу керек пе? — деп ойланып қалды.

- Отадан кейін әйел не сезінді?

-Оның төлеуге мүмкіндігі болды  ма? Неліктен?

- Әрі қарай не болады?

5тоқталым

Балалар әр  тоқталымнан  кейін сұрақтарға жауап береді, ойланып, жағдайды бағалайды, әрі қарай не болатынын болжайды.

Ол парақты алып, озіне сенбей !

Қуаныштан көзіне жас алды!

Шот төленді!

Ол шетіне  жазды:

"Бір стақан сүтпен  төленді!»

- Ол баланы таныды ма?

- Неге ол жылап жіберді?

- Сіз оқиғаның оқиғасын  болжай алдыңыз ба?

 

 

2. Сергіту сәті

 Біз біраз демалайық.Музыка  әуенімен кейіпкерлер  жасаған қімылдарды қайталайық.

 

4.Практикалық жаттығулар

Практикалық жаттығу " мен алғыс айтқым келеді...»

Ел алдындағы еңбегі немесе белгілі бір әрекеттері үшін азаматтарға Алғыс айту құрметіне ие болдыңыз деп елестетіп көріңіз.

- Кімге алғыс білдірер едіңіз? Неліктен?

2. "Бейбітшілік пен ризашылық гүлі"

Сізге Қазақстанның барлық халықтарына алғыс гүлін жинау қажет. Гүлдің ортасы бар, сендерге  жапырақшаларды кіып, бояп, оларға біздің сыныпта оқитын ұлттарды  жазу керек.

-Бұл гүл біздің Қазақстандағы Алғыс айту күніміздің символы болсын.

Балалар гүл жинап, жапырақшаларын өздігінен кесіп, бояйды

5. Рефлексия.

1. " Еркін микрофон»

Өз пікірлеріңді айтыңдар:

- Өздерің үшін не түсіндіңдер ?

Қандай ойға келдіңдер?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сынып сағаты

 

Тақырыбы:   Ертегілер  елінде

 

 Мақсаты: Ертегілердегі кейіпкерлер бейнесі арқылы сөз құдіреттілігін

                білуге үйрету. Жаманнан жиреніп, жақсыны үйреніп,      

                      оны өмірде пайдалана білуге ұмтылдыру. Оқушы бойына ерлік ,

                      батылдық,адамгершілік, адалдық қасиеттерді дәріптеу.

Түрі:  Сайыс

Көрнекілігі: Интерактивті тақтадағы слайдтар, суреттер, карта

Қатысушылар: 5-А сынып оқушылары.

 

                                             Барысы:

            Құрметті оқушылар бүгінгі өткізгелі отырған «Ертегілер әлеміне » қош келдіңіздер!

            Ертегі тыңдамаған жер жүзінде адам жоқ шығар. Бұл адам баласымен бірге жасап келе жатқан көркем дүние екен. Бір кездерде біздің ата-бабаларымыз қиялдап,  «Ұшқыш кілемді» ,«Көлтауысар»,  «Саққұлақ»,         «Желаяқ», бір-ақ сәтте алыстан хабар алғызатын діллә тас, тез арада тамақ пісіретін сиқырлы ағаш т.с.с көптеген армандарынан оқиға қарап, ертегі деп айтқан. Ал енді қараңдаршы, балалар,, бір кездегі қол жетпес қиял бүгінде шындыққа айналған жоқ па? Қиялдың жүзеге асқан түрі:

• Ұшық, суарғыш, талафон, радио, интернет т.б                    

                  Енді сайыскерлерді ортаға шақырайық

I.топ: «Сұңқар» тобы

II.топ  «Қыран» тобы

 

                      Шындық  көзге шұқиды қашанда,

                      Шыбын жанның шындықтан қаша алған ба?

                      Ар-ақиқат үкілі жасалғанда,

                      Қолға тұрар ноқтасыз асауларда-деп

Әділқазы алқаларымен таныстырып өтейін:

Ең жоғарғы балл «5»  деген ұпаймен бағаланады.

 

             Енді сайыстың кезеңдерімен таныстырып өтейін.

 

I. Таныстыру

II. Халық ертегісі

III. Ертегі жаңаша сыр шертеді

IV. Әлем ертегісі

V. Аңыз ертегісі

VI. Сұрақ-жауап. Ертегі туралы ой қозғайық

VII. Әдеби ертегілер

 

       Сайыстың бірінші кезеңі бойынша екі топ таныстыруды бастайды.

       Халық ерте кезде-ақ әрқашан зұлымдықты әділеттік  жеңеді, адам табиғаттың асау сырларын біліп, амалдар қолдана алатын болады деп сенген. Ертегілердің тілікөркем, шешен сөйлеуге, өз ойыңды әдемі баяндауға үйретеді. Халық ертегілерінсүйе біл, сүйсіне оқы. Одан тіл үйрен, мәнін мазмұнын аңғар: Тағылымын, жақсы қасиеттерін бойларыңа сіңдірер оқушылар деп. Ортаға  «Сұңқар» тобының қойылымын тамашалайық.

       Сайыстың үшінші кезеңі «Ертегі жаңаша сыр шертеді». Мұнда көне замандағы  ертегілерді қазіргі өз заманға лайықты етіп құрастыр (өз ертегіңді шығарып көр). Балалардың қиялын, арманын байқайық.

         Сайыстың төртінші кезеңі     «Әлем ертегілері».

        Сайыстың төртінші кезеңі бойынша «Аңыз ертегілереі». Аңыз белгілі бір адамның атына, іс-әрекетіне байланысты туады. Кейде аңыздарда шындық оқиға мен қиял-ғажайып оқиға араласып отырады.

         Аңыз ертегілер көбінесе тарихта болған адамның басына құрылады. Аңыз ертегілерді кейіпкерлер-Қожанасыр, Алдаркөсе туралы аңыздар көп. Ел оларды сүйіп айтады. «Аңыз ертегілер» қойылымын тамашалайық.

 

                     Ертегі туралы ой қозғайық (сұрақ жауап)

         

1.Еркек қойды «қоздатып», хан сынағынан мүдірмей өткен аңыз кейіпкерін белгілеңіз.

                    (Жиренше)           

2.Ер Төстік жер бетіне шыққан соң күресетін жауыздық иесі кім?

                                                                                          (Шойынқұлақ)

3. «Аяз би» ертегісінде Мадан ханның шыққан тегі.

                                                                                              (Наубай)

4. «Ер Төстік» ертегісіндегі Кежекейді жар басындағы лашыққа шақырған кім? (қызды табыңыз)

                                    (Перінің қызы Бекторы)

5. «Алдар көсе» аңызында бай кімнің  атын өлтіргенін анықтаңыз.

                                                                                                  (Өзіңіз)

6. Өмірде болмайтын нәрселер жайлы әңгімеленетін ертегі түрі.

                                                                            (Қиял ғажайып ертегілер)       

7. «Аяз би» қандай ертегіге жататынын табыңыз.

                                                             (Шыншыл ертегісі)

8. «Аяз би» ертегісінде Жаманға Меңді сұлу қандай заттар жібереді?

                                                            (Гауһар тас, пышақ, тәрелке, қайрақ)

9. Уәзірлер не үшін шөптің жаманы деп шеңгелді алады?

(Өзі тікен, арасынан жүрсе киім жыртады, мал жемейді екен, шөпттің жаманы осы ғой )

10. Ертегілерде кездесетін жағымсыз кейіпкер?

                                                    (мыстан кемпір)

11. Мергенбай батыр қай ертегінің кейіпкері?

                                               (Қерғұла атты Кендебай)

12. Кендебай мен қозы баққан баланың кездесу сәтін сахнаға бейімдеп, рөлдерді өздерің ойнап көріңдер.

13. Шыншыл ертегі дегеніміз не?

14. «Қырық өтірік» ертегісінің басталуын жатқа айт.

15. Дәу қайертегінің кейіпкері?

                                    (Қаңбақ шал)

16. Перінің қызы Бекторының тиісе сөйлегенін жақтырмай, Кенжекей не деп жауап берді. Өлең жолдарын жатқа айт.

17. «Қаңбақ шал» ертегісінің басталуын жатқа айт.

 

        Сайысымыздың келесі кезеңі «Әдеби ертегілер»

Ертегілердің бір саласы-әдеби ертегілер. Әдеби ертегінің жазған авторы белгілі блғандықтан, оны әдеби ертегі деп атайды.

 Екі топтың әдеби ертегілерден үзіндіні жатқа айту керек.

             

 

   «Ертегілер» әнін тамашалайық!   

Оқушылар үйде дайындаған ертегілерін айтып береді

тақырып бойынша сынып сағатын өңдеу

"30 жылда Қазақстан Тәуелсіздігінің жетістігі"

Біздің біліміміз-Тәуелсіздік
Біздің мақсатымыз - бейбітшілік пен береке
Бұл дүниеде бір ғана Отан бар
Бұл-Қазақстан!
(Н.А.Назарбаев)

Сынып: 10 "А"

Өткізу күні: ………

Өткізу формасы: офлайн

Ресурс: интерактивті тақта

Мақсаты:

- адамгершілік және көшбасшылық қасиеттерге ие азамат пен патриотты қалыптастыру, оқушыларға "Отанға деген махаббат"құндылығын жеткізу

- тәуелсіз Қазақстанның қалыптасу тарихы, құрылу және даму кезеңдері туралы оқушылардың білімін тереңдету.

Міндеттері:

- "мен өз елімнің азаматымын"ұғымдарының мағынасын ашу;

"мен тұратын ел", "Отан";

- балалардың азаматтық және патриоттық сезімдерін дамыту;

- өз елінің болашағы үшін жауапкершілікті қалыптастыру;

- Тәуелсіздік кезеңдеріне құндылық қатынасын түсінуге ықпал ететін, өз елінің дамуына үлес қосуға, белсенді азаматтық ұстанымға ие болуға ұмтылысты тәрбиелейтін жеке қасиеттерді дамыту.

- өз елінің рәміздеріне, оның тарихына, дәстүрлеріне, өз отандастарына құрметпен қарауға тәрбиелеу.

- отансүйгіштік, Отанға деген сүйіспеншілік сезімдерін тәрбиелеу.

Сынып сағатының барысы

Звучит гимн РК

Сынып жетекшісінің кіріспе сөзі ..........

- Қайырлы күн, құрметті кездесуге қатысушылар!

Біз Сіздерді Тәуелсіздіктің бір сабағында қарсы алуға қуаныштымыз.

Тақырыбы: "Жасампаздық пен дамудың 30 жылдығы"

"30 жылда Қазақстан Тәуелсіздігінің жетістігі".

Қазіргі Қазақстан шежіресі 1991 жылдың 16 желтоқсанынан басталады. Бұл күні Қазақстан өзін тәуелсіз егемен мемлекет деп жариялады. Осыдан 30 жыл бұрын Қазақстан өз тәуелсіздігін ала отырып, өз тарихында жаңа белес ашты: нығайып, өз дамуында үлкен нәтижелерге қол жеткізді. Қазақстан дамудың жаңа жолына түсіп, халықтың бостандық туралы ғасырлық армандарын жүзеге асырды. Халық алғаш рет өз мәдениетін, тілін, сенімін, діні мен дәстүрін дамытуға мүмкіндік алды. Бүгінде республиканың әрбір азаматы өз тәуелсіздігін мақтан тұтады. Біздің еліміздің тәуелсіздігі-үш жүз жылға үзілген ұлттық бостандықты қалпына келтірген қазақ халқының ең қасиетті иелігі.

Шын мәнінде Қазақстан жері үлкен. Батысында сұр Каспийден Алтай жоталарына дейін — шығысында, солтүстігінде қайың ормандарынан Іле Алатауының жоталарына дейін-оңтүстігінде.

Мұнда 130-дан астам ұлт өкілдері бір ғасыр бойы бейбітшілік пен келісімде өмір сүріп келеді. Бірақ адамдар қанша бақытсыздық пен қайғы-қасіретті бастан өткерді!

Тәуелсіздік - бұл саяси тәуелсіздік, бағыныштылықтың болмауы. Дұрыс, еліміз саяси, экономикалық, әлеуметтік бағыттағы қиын мәселелерді өз бетінше шешеді.

Өткен ұмытуды сұрамайды, ал қазіргі уақыт ажыратуды сұрамайды. Әлем картасында неліктен осындай ел – Қазақстан Республикасы пайда болғанын және біз оның азаматтары екенімізді бәріміз бірге есте сақтайық. Қазақстанның болашағы біздің қолымызда.

Жүргізуші 1- ...................

Presenter 2-

Presenter 1: Балалар, біз біздің іс-шараға Сізді қолдаймыз.

Presenter 2: Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 30 жылдығына арналған мерекеге қош келдіңіздер!

Presenter 1: Қазақстан Республикасының тәуелсіздік күніне арналған мерекеге қош келдіңіз!

Presenter 2: Welcome to holiday on the day of independence of the Republic Kazakhstan!

Ведущий 1: Адамдар таңдайды күніне арналған. Олар әртүрлі елдерде өмір сүре алады, терінің түсі әртүрлі, әртүрлі тілдерде сөйлей алады. Бірақ "Отан", "Отан", "отан" сөздері олардың әрқайсысы үшін қасиетті. Біз үшін осы ұғымдардың барлығы бір сөзбен –Қазақстан.

Қазақстан туралы өлең

……………………

Мен көкке қараймын,
бүркіт жоғары көтеріледі,
алтын күн шығады
құстың үстінде, гало сияқты.
Ауырсыну үшін мен мұны білемін
Тау шыңдары арқылы көру,
Тек бүйірден қосу ғана қалады
Біздің ұлттық өрнегіміз.

Елтаңба мен жалау біздің мақтанышымыз
Мемлекет халыққа берді!
Әрқашан бостандықты сақтасын
Біздің Егемен Қазақстан!

Presenter 2: енді аңызды тыңдаңыз. Бектің бір кітабында Қазақстанның құрылуы туралы таңғажайып аңыз жазылған.

Әлем жаратылған күндері Құдай Аспан мен жерді, теңіздер мен мұхиттарды, барлық елдер мен құрлықтарды жаратты, ал Қазақстан туралы ұмытып кетті. Соңғы есімде, бірақ ешқандай материал жоқ. Әр түрлі орындар быстренько отхватил бойынша кусочку – краешек у Америка, шетіне Италия, кесінді африкалық шөлейт өсімдігі, жолақты Кавказ, сложил және прилепил жерге положено быть Қазақстан". Бұл аңызға сену мүмкін емес, өйткені біздің таңғажайып жерімізде сіз бәрін таба аласыз: сусыз тұзды батпақтың кеңістігі, таулардың әсем контрасты, теңіздің кең бетімен үйлесетін аспанның көк түсі және керемет өмір беретін ормандар.

Presenter 1: балалар, "тәуелсіздік" сөзінің мағынасын ашуға тырысайық, осы сөздің синонимдерін таңдаңыз. "Тәуелсіздік" сөзі нені білдіреді? (балалардың жауаптары-бұл еркіндік, бұл өз бетінше шешім қабылдауды білдіреді). Рас, тәуелсіз және егемен болу дегеніміз-еркін болу, өз бетінше шешім қабылдау, басқа елдермен тікелей ынтымақтастық жасау.

Presenter 2: әрбір тәуелсіз мемлекет ретінде, біздің еліміз өз Тәуелсіздік рәміздері бар. 1995 жылғы 30 тамызда ҚР Конституциясы қабылданды. 9-бапта: "Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері бар. Олардың сипаттамасы және ресми пайдаланылу тәртібі Конституциялық заңмен белгіленеді.

Балалар, Қазақстан мемлекетінің рәміздерін атай аласыз ба? (балалардың жауаптары).

Presenter 1: - Тамаша! Сіздің белсенділігіңіз бен оң көзқарасыңыз үшін алғыс айтамыз. Біз әрі қарай жүреміз.

– Сонымен, біздің Президентіміздің дәйексөзіне назар аударыңыз "Қазақстан үшін-тарихы бай және тамыры терең ел үшін-бұдан артық құндылық жоқ. Бұл ең қымбат қазына, ең құпия қазына. Сондықтан біз ата-бабаларымыз армандаған Тәуелсіздігімізді бағалаймыз. Егемендік-бұл әрбір халық ие бола бермейтін баға жетпес игілік. Тәуелсіздігіміздің шежіресі Тұңғыш Президент-Елбасының тарихи тұлғасымен тығыз байланысты", - деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

- Ал біздің Тәуелсіздігіміз немен байланысты?

Дереккөз: https://kapital.kz/gosudarstvo/91865/novyy-paket-reform-predstavyat-v-nachale-2021-goda.html

Presenter 2: - бұл өте көрнекі бейне. Айта кету керек, біздің еліміз 30 жылдық даму жолында дамудың көптеген салаларында аз нәтижелерге қол жеткізген жоқ. Бүгін біз сіздерге біздің өміріміздің түрлі салаларының сарапшылары рөлінде болуды және осы жетістіктерді толығырақ ашуды ұсынамыз.

Көзі:

Тәуелсіздік күніне: 30 жыл ішінде не болды және не болды. Білім, технология және адами капитал.

Presenter 1: Біз, қазақстандықтар, мақтан тұтатын нәрсе бар.

Presenter 2: біріншіден, Қазақстан-адам ғарышқа қадам басқан жер.

Жүргізуші 1: екіншіден, Қазақстан-ядролық қарудан өз еркімен бас тартқан әлемдегі бірінші ел.

Жүргізуші 2: үшіншіден, Қазақстан-әлемдік діндер көшбасшыларының съезін ұйымдастырған әлемдегі алғашқы ел.

Presenter 1: төртіншіден, Қазақстан-ЕҚЫҰ саммиті (Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы) өткен ел. Мұндай мыңдаған мысалдар бар!

Presenter 2: Республика қарқынды дамып келеді, ол басқа мемлекеттермен тәуелсіз және құрметті. Біз болашаққа ашық қараймыз!

Әр топтың міндеті:

- ұсынылған материалды қарау және өңдеу,
- қорғау үшін ақпарат беріңіз,

- сөз сөйлеу үшін командадан спикер тағайындаңыз.

Экранда бейнесюжеттерді көрсету.

Көзі:

1-экономикалық сала (1 топ)

2-мәдениет саласы (2 топ)

3-спорт саласы (3 топ)

4-табиғи сала (4 топ)

Presenter 1: - міне, сөз сөйлеу уақыты келді. Біз сізге ұсынылған материалды өнімді меңгеріп, Қазақстанның белгілі бір саладағы табысы туралы сіздің ойыңызды тереңдете алғаныңызға сенімдіміз. Енді біз бірінші топқа сөз береміз (барлық топтар Ережеге сәйкес әр топ үшін 2 минут).

Presenter 2: - Біз кездесу қорытынды кезеңіне жақындап. Енді сөйлемді аяқтап, Тәуелсіздік туралы Жеке түсінігіңізді ашыңыз. Тәуелсіз Қазақстан Сіздің алдыңызға қандай мүмкіндіктер ашатынын ойлап көрші.

"Мен үшін Қазақстанның Тәуелсіздігі-бұл мүмкіндік..."

(өз ойын еркін білдіру мүмкіндігі, сүйікті ісімен айналысу мүмкіндігі, әртүрлі тілдерді үйрену мүмкіндігі, табысты инженер/сәулетші болу және өз болашағыңызға және өз еліңіздің болашағына үлес қосу мүмкіндігі).

Presenter 1: Біз, барлық ұлт адамдар, ортақ біріктіреді, маңызды ұғымдар бірі бар:біз Қазақстан Халық.

Presenter 2

Біз Қазақстанда тату отбасымызбен тұрамыз –

Татарлар, ұйғырлар және орыстар бізбен бірге.

Сондықтан ол ғасырлар бойы күшейе берсін
Барлық жастағы халықтар достығы!
Халықтар достығы жай сөз емес,
Халықтар достығы мәңгі тірі.
Халықтар достығы-бақытты балалар
Нивадағы құлақ және гүлдену күші.

Presenter 1: құрметті достар! Осы арқылы біз іс-шарамызды, сіздерге бақыт пен берекені аяқтаймыз.

"Отбасы-менің өмірімдегі басты құндылық"

 

 

 

 

 

 

 

 

Авторы Шехурина Вера Мироновна

әлеуметтік педагог

Мақсаты: әр адамның өміріндегі отбасының рөлін ашу; оқушылардың назарын олардың өміріндегі "отбасы" сөзінің мағынасына аудару;

отбасының өмірлік идеалы туралы идеяларды қалыптастыруға ықпал ету; ойлауды, сөйлеуді, қиялды дамыту.

Міндеттері: отбасылық құндылықтарды, дәстүрлерді, қоғамның әр ұяшығының ерекшеліктерін түсіну дағдыларын қалыптастыру; өз отбасының асыл тұқымына қызығушылықты дамыту, туыстары мен жақындарын түсіну және

оларға құрметпен қарау.

Қайырлы күн!

Бүгін біз сіз әлі түсінбейтін өмірдің басты құндылығы – отбасы және отбасылық қатынастар туралы сөйлесетін боламыз, сондықтан мен сіздің осы тақырыпқа жауапкершілікпен қарағаныңызды қалаймын.

Өздеріңіз білетіндей, отбасы-барлық бастамалардың бастауы. Туыстары мен достарының ортасында бала бірінші сөзді айтады, алғашқы қадамдарды жасайды. Кішкентай бала әлі де үймен, отбасымен тығыз байланысты. Бірақ бала өсіп келе жатқанда, оның әлемі кеңейеді: мектеп, достар, спорт бөлімі, клуб, көше. Жоғары сынып оқушысы бұрынғыдай отбасымен тығыз байланысты сезінбейді. Көбінесе ол үйге оны тамақтандыратын, киетін, түнейтін бөлме ретінде қарайды.

Отбасы-біз. Отбасы-бұл мен,
Отбасы-менің әкем мен анам,
Отбасы-Павлик-туған ағасы,
Отбасы-бұл менің пушистый мысық,
Отбасы-бұл әжелер екі қымбат,
Отбасы - және қарындастарым менің озорные,
Отбасы – бұл кіндік және тети және дяди,
Отбасы-бұл әдемі киімдегі шырша,
Отбасы-бұл дөңгелек үстелдегі мереке,
Отбасы-бұл бақыт,
Отбасы-бұл үй,
Олар қай жерде жақсы көреді және күтеді және зұлымдықты есіне түсірмейді!

- Иә, ерте ме, кеш пе, ересек жаста да, ата-анасының мақұлдауымен немесе онсыз да адамдар отбасын құрады. Бұл не болады: бақытты немесе өте емес, шулы немесе жоқ, бай немесе кедей, жанашыр немесе немқұрайды– уақыт көрсетеді. Бүгін біз адамның бақытты болуы үшін отбасы қандай болуы керек екендігі туралы сөйлесетін боламыз.

 Тарихи анықтама

Отбасы неолит дәуірінде пайда болған. Әрине, бұл қазіргі заманға ұқсамады, бірақ адамзат осы уақытқа дейін бір жерде тұрып, үйі болды. Әрбір өркениет "отбасы"ұғымына өз түзетулерін енгізді. Ежелгі Греция мен Ежелгі Римде отбасы біртекті болды. Мемлекет отбасылық қатынастарды реттеді (неке, ажырасу, бала туу). Айтпақшы, бүгінде бізге белгілі көптеген отбасылық рәсімдер ежелгі дәуірден бастау алады. Сонымен, спартандық күйеу қалыңдықты ұрлауға мәжбүр болды. Ежелгі Римде отбасылар отбасылық түскі ас ішетін, барлық Тегі үлкен үстелге жиналған кезде: әкесі, анасы, балалары және олардың отбасылары. Ресейде отбасы бұрыннан сақталған және құрметтелген. Отбасылық тәрбие христиан дініне негізделген. "Владимир Мономахтың ілімінде":"ескі құрметті әке мен ана, ал жас бауырластар", - делінген.

 Филологиялық анықтама

- "Отбасы" сөзі тұқымға және тұқымның жалғасуына, яғни дәстүрлі түрде отбасының негізгі мақсаты болып саналатын балалардың туылуы мен тәрбиесіне қатысты "сем" тамырынан басталады. Латын сөзі "тегі" - "отбасы мүшелерінің жалпы атауы". Отбасы болады:

Толық (2 ата-ана)
Толық емес (1 ата-ана)
Қарапайым (бір буын)
Күрделі (бірнеше ұрпақ)
Моногамикалық (2 серіктес)
Көпбұрышты (бірнеше серіктес)
Авторитарлық (ерлі-зайыптылардың бірінің Үстемдігі)
Эгалитарлық (ерлі-зайыптылардың теңдігі)
 Топ қатысушылардың санына байланысты командаларға бөлінеді.

 Топтардағы жұмыс ережелері:

-тыңда бұл басқа

- не перебивай

- өз пікіріңізді қорғаңыз

Балаларға арналған тапсырма. "Отбасы"сөзі сізді қандай бірлестіктерге шақырады. Мысалы: махаббат, қамқорлық, құрмет, өзара түсіністік, өзара көмек, біртұтас, бейбітшілік, бейбітшілік, жылулық, жайлылық, пеш, өз тарихы, үйі, отбасы, әулеті.  - 5 минут.

Әр команда өз қауымдастықтарын ұсынады.

 Ал, әр команданың отбасы туралы өзіндік идеясы бар. Отбасында бақыт табу үшін сіз өзіңіздің ерекше жолыңыздан өтуіңіз керек. Енді сіз өзіңіздің жартысын таңдағанда жеке тұлғаның қандай қасиеттеріне назар аударатындығыңызды біліңіз.

Командаларға адамдардың қасиеттері жазылған карталар беріледі, тапсырма сіз үшін ең маңызды 5 қасиетті таңдау болып табылады, бірінші кезекте сіз адамда ең жоғары бағалайтын жеке қасиеттерді қойыңыз. 5 минут.

Сыртқы келбеті, мінезі. материалдық байлық, кешіре білу, білім беру, тамақ дайындау қабілеті, адалдық, адалдық, жыныстық қатынас, пәтердің болуы, шынайылық, мейірімділік, әзіл сезімі, беделді жұмыс.

Неліктен дәл осы қасиеттерді таңдағаныңызды түсіндіріңіз?

 Сіз некенің қандай түрлерін білесіз?(Азаматтық және заңды)

Қандай неке берік және сенімді деп ойлайсыз? Неліктен?

 Қазіргі уақытта азаматтық неке сәнді болып саналады, бірақ мұндай некеде көптеген кемшіліктер бар: мүліктің заңды қауіпсіздігі, бірлескен табыс.

Бұрын олар үй мен отбасы туралы құрметпен айтқан, Ресейдегі отбасылар үлкен және мейірімді болған. Барлығы көңілді өмір сүрді, кәрілікті құрметтеді, жастықты қорғады. Отбасы туралы көптеген мақал-мәтелдер бар. Мен сізге мақал жинауды ұсынамын. Әр командаға бір мақал беріледі.

1."Бүкіл отбасы бірге болған кезде, жан да орнында болады".

2."Балалары жоқ отбасы, бұл гүл иіссіз.

3. Келісім - Қазына отбасында.

4. Отбасы жоқ адам, бұл жеміс жоқ ағаш

5. Ағаш тамырымен, ал адам отбасымен ұсталады.

6. Бұл отбасында лад болған кезде Қазына.

 Мен сізге бір өлеңді оқимын, онда отбасы ережелері белгіленген, сіздің міндетіңіз Мұқият тыңдалуы мүмкін.

Көмекпен, маған. Менің отбасым?

Әрине-үйдегі бақыт пен жайлылық,

Міндетті сақтаудың жеті ережесі,

Тек жеті, бірақ өте маңызды.

Біріншіден, бұл ең бастысы-махаббат.

Барлық жүрегі мен жаны, және ақыл.

Қанды құмарлықпен толтыру ғана емес,

Және мейірімді және күн сайын әртүрлі.

Екіншісі-балалар. Оларсыз қандай үй?

Құдықсыз шөл-мас болмаңыз.

Ал балалар-бұл өмір, бұл бұлақ

Және продолженье түрі. Болсын струится!

Содан кейін Қамқорлық. Тек ол

Отбасы ошағы желден қорғайды.

Көктем күлімсіреп көріңіз

Ол әрқашан сізбен бірге болды, бір жерде емес.

Төртінші-шыдамдылық. Ол

Бұл қиыншылықтар мен қиыншылықтардан өтуге көмектеседі…

Және күн терезені жылытады,

Аяз ақ түсті.

Бесінші-жауапкершілік және үй

Отбасылық іргетаста салмақты тас бар.

Олар махаббатты қорғауға көмектеседі,

Желден рухани отты қорғаңыз.

Алтыншы-құрмет. Тек онымен

Табысқа жетесіз, жалпы тану

Әрқашан басқалардың пікірін ескере отырып,

Научишь, чтоб бастап сенікі болып саналған берілмейді.

Соңында, жетінші-тазалық

Барлық жерде-үйде, жаныңызда және ойларыңызда…

Міне, мен өзімнің пешімді осылай елестетемін,

Менің любима, бақыттымын дейді.

Сонымен, сізде қанша ереже болды : махаббат, балалар, қамқорлық, шыдамдылық, жауапкершілік және үй, құрмет, тазалық. Мен осы жеті алтын ережені өмір бойы есте сақтағаныңызды қалаймын.

  Сіздің отбасыңызда қарым-қатынас қалай қалыптасады сауалнаманы талдау ( презентация)  

 Отбасы-бұл шағын мемлекет. Ал мемлекеттің елтаңбасы болуы керек. Командаларға тапсырма өз отбасының Елтаңбасын салу.

Отбасының өсиеттері мен заңдары (презентация).

 Балалар сізге жақын ұғымдардың жанына жүректерді бекітіңіз:

Отбасы-адам өміріндегі ең маңызды нәрсе.
Отбасы-бұл үй, бекініс, тыл.
Отбасы-пікірлестер мен жақын адамдардың одағы.
Өлең

Отбасылар не қымбат болуы мүмкін?
Әкесі үйді жылы қарсы алады,
Мұнда сізді әрқашан сүйіспеншілікпен күтеді
Және жақсылықпен жолға шығыңыз!
Әке мен ана, балалар Тату
Мерекелік үстелде отырыңыз,
Бірге олар мүлдем скучно емес,
Төрт қызықты.
Үлкендерге арналған Бала үй жануарлары ретінде,
Ата-аналар-барлық дана,
Сүйікті әкем-дос, асыраушы,
Ал анам ең жақын, туыстары.
Бақытты жақсы көріңіз және бағалаңыз!
Ол отбасында туады,
Бұл қымбатырақ болуы мүмкін
Осы нәзік жерде!

Мен өз іс-әрекетімізді В.А. Сухомлинскийдің сөзімен аяқтағым келеді: "отбасылық өмірде жақын адамның ойларымен, сезімдерімен, ұмтылыстарымен санасу керек, өзінің қадір-қасиетін сақтай отырып, бір-бірінен бас тарта білу керек". Барлығына рахмет.

Сынып сағаты

Сабақтың тақырыбы: Жолда жүру ережесін білеміз бе?
Сабақтың мақсаты:
1.Оқушылардың жолда жүру ережесі, жол белгілерінің түрлері жайында

білімдерін толықтыру.

2. Жол қауіпсіздік ережелерін есте сақтауға, орындауға баулу. Ой – өрісін

дамытып, түсініктерін кеңейту.

3.Оқушыларды көшеде дұрыс жүріп- тұруға, жол ережесін сақтауға

тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Бағдаршам, жол белгілері салынған суреттер, жол ережесіне

арналған презентация.

Сабақтың жүру барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі: 1. Оқушыларды топқа бөлу.

(Бағдаршам көздеріне сәйкес қызыл, сары, жасыл дөңгелекшелер арқылы бөлу)

2. Сұрақ- жауап1 топқа: Жол ережесі дегеніміз не?

2 топқа: Жол ережесін не үшін білуіміз керек?

3 топқа: Жол ережесін қалай сақтаймыз? 

Мұғалім: — Ал енді «Жолда жүру ережесін білеміз бе?» атты сынып сағатымызды бастаймыз.

ІІ. Негізгі бөлім: 1. «Ой қозғау»
Жұмбақтар1. Ала таяқ ұстаған, 
Жол тәртібін нұсқаған.
Өміріңді күзеткен, 
Ысқырықпен түзеткен. (Жол полициясы)
2. Көше бойлап аяңдайды,
Адам тасып аялайды. (Автобус)
3. Көліктің қаншасын үстінен өткізген,
Іргеден басталып, алысқа жеткізген. (Жол)
4. Жоқ өзінде бас та, ауызда да, құлақ та,
Бақырайған үш көзі бар бірақ та. (Бағдаршам)
5. Арқаным бар тым ұзын,
Ала-алмайсың бір үзім.
Табыңдаршы, балалар,
Бұл жұмбақтың шешуін. (Жол)
6. Өзі сөйлей білмейді,
Бірақ «Тоқта, жүр!» дейді. (Бағдаршам)
 

Сұрақ: — Бағдаршам деген не? 
— Ол қандай қызмет атқарады?

2. « Кел, танысайық!» айдары

Мұғалім: Бағдаршам өмірімізді жазымнан сақтандыратын көмекшіміз. Баршамызға оның сырын біліп, тілін алу керек.

Бағдаршам — жол элементтерінің ішіндегі ең ерте қолданыла бастағаны. Қазір бағдаршамның жасы жүзден асып кетті. Оның кескін келбеті де құрылысы да әлденеше рет жаңарды. Ол жол қозғалысына қатысушыларға өз жарығымен бағыт сілтейді.
Біздің еліміздің қала, ауылдарына бәріне ортақ көше қатынас ережесі енгізілген. Бұл ережені оқушылар да, үлкендер де, яғни барлық көлік жүргізетін жүргізушілер де бұлжытпай орындауы керек.

Сұрақ: — Балалар, сендер көшеде жүру ережесін білесіңдер ме ?
— Жиек жол деген не? (Адамдар жаяу жүретін көше жиегіндегі тар жол)
— Жаяу адамға қай жермен жүруге болмайды? (Көлік жүретін көшенің ортасымен жүруге рұқсат етілмейді)

Хормен: Қызыл көзін ашқанда,
Сынық сүйем баспа алға!
Сары көзін ашқанда,
Қарап қалма аспанға!
Жасыл көзін ашқанда,
Өте бергін, жасқанба!
( Әр топ оқушылары бағдаршам сигналдарын қолдарына ұстап, кезегі келгенде көрсетіп тұрады)

Қызыл – Тоқта!
Сары – Сақтан!
Жасыл – Жол ашық!

3. «Жол белгілерін білеміз бе?»

(Оқушыларды жол белгілерімен толық таныстыру)

Сергіту сәті: Қызыл : қолымызды жоғары көтереміз.

Сары: бір- бірімізбен амандасамыз.

Жасыл: құшақтасамыз.

4. Топтық тапсырма: Жол белгілерінің суретін салу, қорғау.

5. «Жол тәртібін білейік, Аман-есен жүрейік!»

Сұрақ-жауап:

1. Жолаушылар дегеніміз кімдер?
Кез — келген көлік түрін пайдаланатын адамдар.
2. Бағдаршам дегеніміз не?
Бағдаршам автомат жүйесіне қосылған үш көзді аспап. Жол қозғалысын реттейді.
3. Велосипедпен неше жастан бастап жолмен жүруге болады?
Жол бойына 14 жасқа толған балаларға ғана рұқсат.
4. Көшеде бағдаршам болмаса не істеу керек?
Өз көзіне сену керек, жол ортасына жеткенше, әуелі сол жаққа қара6 ортасынан асқан соң, оң жаққа мойныңды бұр

5. Қандай көліктің түрлеріне бағдаршамның қызыл жарығына жүруге рұқсат етеді?
Жедел жәрдем, полиция, өрт сөндіру машинасы.

6. Жолаушы таситын қоғамдық көліктерді қай жерден күтеді? Аялдамада

7. Жақындап қалған көліктің алдынан жүгіру неліктен қауіпті?
Жүргізуші көлікті тоқтата алмай, адам өміріне қауіп төнеді.
8. Полиция, жедел жәрдем, өрт сөндірушілер көліктері өтіп кеткенше күтіп тұру міндетті ме? Иә, міндетті.

9. Жолда қай жерден өту керек?

Жаяу жүргіншілер өтпесі белгісі қойылған жерден.

6. Көшеде жүру тәртібіне байланысты бейнеролик көрсету

ІІІ. Қорытындылау.

Қай көше, қай қалаға барсаңыз да,

Қай ақыл өлшеміне салсаңыз да,

Жол жүру ережесі — заңды тәртіп

Ол ортақ үлкен, кіші, баршамызға

Жол заңы дұрыс жүріп, абай болуды талап етеді. Жол тәртібін бұзба, ол қатер тудырады. Жолдың қалыпты қозғалысы көбінесе балалардың жол бойында қалай болса солай жүріп, доп қуалайтыны, шаңғы тебетіні, жүріп бара жатқан машинаға жабысатыны, қалтарыстан жолға шығып келетін салдарынан бұзылады.
Жол тәртібін бұзғандықтан кейбіреулер машина дөңгелегіне ілініп қаза тауып, кейбіреулері жарақат алады. Ал кейбіреулері өмірлік мүгедек болып қалады. Сондықтан әрбір оқушы мектепте оқылатын «Жолда жүру ережесі» тақырыбындағы сабақты мұқият тыңдап, әр сабақтан қорытынды жасап отыруға міндетті. Үлгілі, тәртіпті оқушы көшеде, жолда жүру ережесін, заңын бұзбайды.Міне, балалар, біз сендермен жолда қалай жүру керек екенін білеміз.

Жол ережесін әрқашан есте сақтау керек.

Жол ережесін жақсы білсек өзімізді жол апатынан сақтаймыз.

Ал енді осы ережелерді әрқашан орындап, аман болайық!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сыныбы: 2 «А»

Тақырыбы: «Болашыққа бастар жол»

 

Мақсаты: Оқушыларды Отанды сүюге, құрметтеп қастерлеуге, өз елін, тегін

тарихын білуге тәрбиелеу.

Оқушыларға патриоттық, эстетикалық, адамгершілік тәрбие беру, өз ой -

пікірін білдіре алатын оқушыларды тәрбиелеу.

Көрнекіліктер: 1. Интерактивті тақта, бейне баян, түрлі-түсті парақшалар
Сабақ кезеңдері Мұғалімнің әректі.
Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу» ойыны: «Сәлем, сәлем» видеосымен бастау
Оқыту нәтижесі: Оқушылар рухани жаңғырудың – табысты ел болуымыздың кепілі екенін біледі.
Түйінді идея: Рухани жаңғыру болашаққа бағдар
Көрнекіліктер: ноутбук, нақыл сөздер, суреттер, плакат т/б.

Мұғалім:
Отан дейміз - от жаққан жерімізді,
Отан дейміз - өсірген елімізді.
Отан дейміз - туған жер, атамекен,
Биік тау, орман тоғай көлімізді.
Отаным менің кең байтақ Қазақстан,
Аман өткен талай дүлей азаптан.
Бар әлемді өз аузына қаратқан,
Кім бар қане артық дейтін Қазақстан?!
Оқушылар, бұл өлеңде не туралы айтылған?
Отан дегенді қалай түсінесіздер? (оқушылар жауаптары)
Отан туралы тақпақ, мақал - мәтел білеміз бе?
Абай атамыз айтқандай, бүгінгі жастардың дүниенің кетігін тауып, қалануды көздеу, қоғамдық өмірден қол үзбей, өз елін сүюге, өз елінің тұрмыс – тіршілігін, салт – санасын, әдет – ғұрпын білуге тәрбиелеу – нарықтық кезеңде маңызы жоғары тұрған зор міндеттердің бірі деп ойлаймын.

«Ой қозғау». Сұрақтар қойып, жауап алу.
1. Отан деген не?
2. Қазақстанның рәміздерін ата?
3. Қазақстан Республикасының Президентін ата.
Ту - Шәкен Ниязбеков.
Елтаңба - Шота Уәлиханов, Жандарбек Мәлібеков.
Әнұран - Ш. Қалдаяқов, Жұмекен Нәжімеденов, Н. Ә. Назарбаев.
Таныстырылым: Еліміз жаңа тарихи кезеңге аяқ басты. Біздің мақсатымыз айқын, бағытымыз белгілі, ол – әлемдегі ең дамыған 30 елдің қатарына қосылу. Мақсатқа жету үшін біздің санамыз ісімізден озып жүруі, яғни одан бұрын жаңғырып отыруы тиіс.
 

Бәрі:
- Біз өз Отанымыздың патриотымыз.

1. «Қазақтың танымал тұлғалары» Елге белгілі танымал тұлғалармен танысу.
2. «Өзінен баста: Туған жеріңе не бересің?» ойыны

Ағаш – адамның күнкөрісіне қажет және рухани өмірде ерекше орын алатын табиғат нысаны. Тәуелсіз Қазақстанның болашағы сендерсіңдер! Еліміздің көркейуіне, гүлденуіне «Туған жеріңе не бересің? ”ойыны арқылы өз үлестеріңді қосыңдар.

– Міне, сендерге қарағай ағашын дайындадым.

– Ағашқа не жетіспейді? жапырақтары

– Сендердің парталарыңда жапырақтар жатыр. Дайын тұрған жапыраққа «Туған жеріңе не бересің?» сұрағының жауабын жазып, оқып, қарағай терегіне ілеміз)

4.Сұрақ-жауап ойыны.

Сұрақтары.

1.ҚР елтаңбасында не бейнеленген? – (тұлпар ,шаңырақ,жұлдызша.күн

2.Қазақстан өз тәуелсіздігін қай жылы алды? – (1991 жыл 16 желтоқсан)

3.«Отан қорғау» дегенді қалай түсінесің?

4.Әнұранның авторларын ата? – (Ш.Қалдаяқов,Ж.Нәжмединов,Н.Назарбаев.)

5.ҚР тұңғыш президенті кім? – (Н.Н.Әбішұлы)

6.ҚР неше облыс бар? – (14 облыс)

7.Тұңғыш қазақ ғарышкері кім? – (Тоқтар Әубәкіров)

8.Конституция күні? – (30 тамыз)

НАҚЫЛ-СӨЗДЕР МЕН МАҚАЛ МӘТЕЛДЕР:

Алтын ұяң – Отан қымбат, 

Құт-берекең – атаң қымбат, 

Аймалайтын – анаң қымбат, 

Асқар тауың – әкең қымбат (Қазыбек би).

Ұлтарақтай болса да, Ата қонысы жер қымбат.

Ат төбеліндей болса да, Туып өскен ел қымбат.

Ер жігіт: «Өскен елім» дейді, «Кіндік кескен жерім» дейді.

Отанға опасыздық еткенің, Өмірден қаралы боп өткенің.

Туған жердің топырағы жұмсақ, ауасы шипа, жуасы тәтті.

Туған жердің түйе жейтін жапырағы да, түйе аунайтын шаңдақ топырағы да дәрі.

 

Қорытынды сөз: Алда әлі ұзақ жол, үлкен асулар бар. Сол асулар мен қиындықты жеңу үшін білектің күші мен найзаның ұшы керек емес. Оған тек жүрек пен білім, талант пен талап керек. Қазақ елінің абыройын асырып, мерейін үстем етер, әлем таңғалар, талай - талай жаңалық ашар білімділер керек. Осы Тәуелсіз еліміздің намысын қорғайтын, бүгінімізді ертеңіне жалғайтын, қазақ елінің ертеңі, болашағы үшін жауап беретін бүгінгі ұрпақ екенімізді сезінейік.

“Сен де бір кірпіш дүниеге, Кетігін тап та бар қалан!”- деп Ұлы ақын Абай атамыздың сөзімен сабағымды аяқтаймын.

 

 

Сынып жетекшісі: Мейрхан А.

 

 

 

«Ақмола облысы білім басқармасының

Зеренді ауданы бойынша білім бөлімі

Викторовка ауылының жалпы білім беретін мектебі»

коммуналдық мемлекеттік мекемесі

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сынып сағаты

«Ұлы Жеңіс Күні»

 

 

 

 

3" Б " сыныбы

Дайындаған:

 бастауыш сынып мұғалімі

Молдахметова З. Б.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2021ж

 

 

 

 

 

Сабақтың тақырыбы: Ұлы Жеңіс күні

Сыныбы: 3
Сабақтың мақсаты: 1. Оқушыларға Ұлы жеңіс жайлы, сұрапыл соғыс жылдарындағы ата - апаларымыздың ерен ерліктері туралы, бүгінгі бейбітшіліктің оңайлықпен келмегендігі жайлы білім беру.
2. Оқушылардың үлкенге құрмет, кішіге ізет дағдыларын ояту. Олардың тарихтан алған білімдерін шыңдау, дамыту.
3. Оқушыларды теориялық білімдерін өмірде пайдалана білуге, үлкендерді сыйлай білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: тәрбие сағаты.
Сабақтың әдісі: әңгімелеу,көрініс көрсету.
Көрнекілігі: қанатты сөздер, шарлар, гүлдер, көрініске қатысатын оқушылардың киімдері
Сабақтың барысы:

Қаншама жыл өткенмен сонау сұрапыл жылдардың оқиғалары, әкелеріміз бен аталарымыздың қасиетті Отанымызды шетелдік басқыншылардан қорғауда көрсеткен ерен ерліктері мен қайтпас қайсарлықтары халқымыздың жүрегінде мәңгі сақтаулы.Жыл өткен сайын, күн өткен сайын сол бұрын - соңды болмаған алапат соғысты көзімен көріп, белуардан қан кешкен ержүрек жауынгерлер де азайып барады, қалай болғанда да Жеңіс күнін жақындатқандардың солар екендерінде дау жоқ.

Баяндама: «Сол бір жылдарда»
Тарих жылнамасында екінші дүниежүзілік соғыс деген атпен қалған Ұлы Отан соғысы бейбітшілік сүйгіш күштердің Жеңісімен аяқталғанына биыл 76 жыл толды. Миллиондаған жазықсыз жандардың жанын қиып кеткен сол сұрапылды барша Қазақстандықтар жауға қарсы “Ел үшін, жер үшін!”деген ұранмен қасық қандары қалғанша арпалысты. Небір боздақтар хабар - ошарсыз кетті.

Жыл өткен сайын, күн өткен сайын сол бұрын - соңды болмаған алапат соғысты көзімен көріп, белуардан қан кешкен ержүрек жауынгерлер де азайып барады, қалай болғанда да Жеңіс күнін жақындатқандардың солар екендерінде дау жоқ. Шейіт болған ата - ағаларымызды еске алып, бір минут үнсіздік жариялаймыз.
1941 - 1945жылдар аралығында адамзат тарихында болмаған алапат соғыста бірлік, достық жолында жан қиған қазақ батырлары фашизмнен бүкіл адамзатты, азаматтықты қорғап ерекше ерлік көрсетті.

Елім деп соққан жүрегі,
Іске ассын көптің тілегі,
Достық пен бейбітшіліктің,
Қазақтың елі тірегі.

 

Мақал-мәтел жарыстыру. Отан, ерлік, батылдық туралы мақал-мәтелдер айтып жарысамыз.

Қара түнек серпілді, серпілді,
Ұйқысынан ел тұрды, ел тұрды.
Атқа мін, қазақ атқа мін,
Майданға, майданға.
Шық күреске жолдастар, жолдастар,
Жарқырасын алмастар, алмастар.
Желбіреп қызыл туы тұр,
Майданда, майданда.
Әдеби монтаж:
1. Сонау жылы Жер көкті, Соғыс бұлты торлаған. Сонда Мәншүк апамыз, Жаудан елді қорғаған.
2. Қош айтып, оқу - ойынға, Әжесін тастап қария. Қол бұлғап туған ауылға, Майданға кетті Әлия.
3. Соғыс жалмап аға, іні, бауырды, Зар жылатты, тыныш жатқан ауылды. Бірақ біздер өздеріңнің арқаңда, Көрген жоқпыз сол қырғын дауылды.
4. Жалғызынан айырыпты ананы,
Әкесінен айырыпты баланы,
Бірақ біздер өздеріңнің арқаңда,
Көрген жоқпыз қайғы жұтқан ауылды.

5. Болдырмай соғыс сұмдықты,
Қорғайық достар шындықты
Болмасын мәңгі қан төгіс,
Ұраның болсын, ел мықты.

6. Отан үшін отқа төсеп,
Өр кеудесін жап - жас ғұмыр.
Қан майданды қылған төсек,
Майдангерлер бір - бір тұғыр.

Ұлы отан соғысы төрт жылға дерлік созылды. Өткен соғыс әрбір адамның жүрегінде өшпес із қалдырды, миллиондаған адам өмірін сұмдық қанды қырғынға ұшыратып, жер бетін жайлап өткен екінші Дүние жүзілік соғыс дауылының сол бір алапат кезеңін бүкіл адамзат, міне, 70 жыл бойына үнемі еске алумен келеді.
Атандыру
Жамбыл Жабаев

Атаңнан бата ал, балам,
Арғымақ атқа мін, балам!
Ақ сақалым желбіреп,
Арыдан қарап мен қалам.
Құлағына, құйылып,
Даусым жүрсін жырланған.
Алғадайым арлы едің,
Ата сөзін сыйлаған.
Әр оқушы бір қайраткерден таңдап оған деген тілегі мен алғысын жазады.
Ән: «Жеңіс туы желбіреп» Орындайтын: 3 сынып.
1. Елім деп соққан жүрегі,
Іске ассын көптің тілегі.
Достық пен бейбітшіліктің,
Қазақтың елі, тірегі.

2. Сен құрметте оны!
Түсіндің бе қарағым?!
Ол ақшаға сатқам жоқ,
Тізеден кесіп аяғын.
Еріккеннен де ұстап жүрген жоқ,
Қолтықтағы ұзын таяғын.

Кешегі елге қатер төнгенде ол жауға қарсы шапты,
Бізді жазаламақ болған ажалды, өр кеудесімен қақты.
Ол арыстанша алысты, елім соққысын өз үстіне алды.
Денесін оқ пәршелесе де, ел намысын қорғап қалды.
Сен құрметте оны!
Түсіндің бе қарағым?!
Сенің келешегің үшін, берді ол азаттық жолда аяғын!

1941 жылы Алматыда генерал И. В. Панфилов 316-атқыштар дивизиясын жасайды. Осы дивизияны 28 панфиловшы-батырлары Мәскеу қаласын қорғауда өшпес ерлік көрсетті.Волоколомск жолын қорғаған 28 панфиловшының 22-сі қазақстандықтар еді. Мәскеу түбіндегі шайқаста 316-атқыштар дивизиясы ( кейін 9-гвардиялық атқыштар дивизиясы) командирі, Кеңес Одағының Батыры Бауржан Момышұлы болған.

Әлия Молдағұлова

Қаһарман қазақ қызы, Кеңес Одағының Батыры Анасы Маржан қайтыс болғаннан кейін нағашысы Әубәкір Молдағұловтың қолында тәрбиеленіп, Санкт-Петербургтегі №9 мектепте оқыған. Ресейдің Рыбинск авиатехникумын бітірген (1941). 1942 ж. өз еркімен Қызыл Әскер қатарына алынып, мергендердің Орта әйелдер мектебін үздік бітіріп шықты (1943). 1943 жылдың тамыз айынан 2-Прибалтика майданында 26-атқыштар дивизиясының құрамында ұрысқа қатысып, мергендігімен көзге түсті. Новосокольники темір жол стансасы маңында болған ұрыста Молдағұлова жауынгерлерді шешуші шайқасқа бастап, қаһармандықпен қаза тапты.

Мәншүк Мәметова

1922 жылы Мәншүк Мәметова дүниеге келді. Оның шын аты Мәнсия. Ол Орал облысы, Орда ауданында туылған, ал 1943 жылдың 16-шы қазанында қайтыс болды. 1944 жылдың 1 наурызында ержүрек қызға Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Ұлы Отан соғысы басталғанда Мәншүк Алматы Медициналық университетінде оқитын. 1942 жылы өз еркімен майданға аттанған ол 21 атқыштар дивизиясының құрамында атысты. Аға сержант, пулеметші Мәншүк мергендігімен, ержүректігімен көзге түсті. Ол Невель қаласының түбіндегі шайқаста соңғы демі үзілгенше қолынын пулеметті тастамаған күйінде қаза болды.

Бұл сабақтан қандай жаңа ақпарат алғандарынды және сабақ сендерге қаншалықты ұнағаны жөнінде парақтарды толтырыңдар.

Ұлы жеңістің қандай қиындықпен келгенін біз жақсы білеміз. Сол үшін де Отан соғысының ардарлерін ешқашан ұмытпай ерліктеріне мәңгі бас иеміз! Осымен біздің тәрбие сағатымыз аяқталды. Белсенділік танытқандарыңа көптен -көп рахмет!

 

 

 

 

Ғарышкерлер күніне арналған "ғарышты игеру" сынып сағаты»
Мақсаты:
* Оқушылардың танымдық белсенділігін арттыруға ықпал ету; адамдардың ұлы жетістіктерімен танысу арқылы патриотизм сезімін қалыптастыру;
* оқушылардың ой-өрісін кеңейту; ынтымақтастық және салауатты бәсекелестік сезімін дамыту.
Құрал-жабдықтар:
1. Тақырып бойынша суреттер мен иллюстрациялар.
2. Ғарыш туралы кітаптар көрмесі, ұшқыш-ғарышкерлердің фотосуреттері.
3. Аудиожазба ән: "шіркін, ол қандай жігіт болды", "Мен – Жер, мен өз провожаю ит".
4. Командалар саны бойынша үстелдер.
Алдын-ала жұмыс: іс-шараны бастамас бұрын, сыныпты 5-6 оқушыдан тұратын 2 командаға бөліп, капитандарды анықтау керек. Сұрақтар бар карталарды дайындаңыз.
Мұғалім: Құрметті балалар, бүгін 12 сәуір – Космонавтика күні, осыған байланысты біз "ғарышты игеру"тақырыбында сынып сағатын өткіземіз. Юрий Гагарин әлемде бірінші болып ғарышқа жол ашқан 1961 жылғы сәуірдің керемет күнін Адамзат ешқашан ұмытпайды. Ол былай деді: "Кеттік!”. Шынында да, қазір спутниктер мен зымырандар ғарышты жыртып жатыр, көптеген ғарыштық технологиялар ай мен Марста болды. Бұл әлі де болады ма? Бұл күн, 12 сәуір, дәстүрлі түрде космонавтика күні ретінде атап өтіледі.
1-ші оқушы.
Ғарыш біздің өміріміздің бір бөлігіне айналды,
Ғарышкерлер үшін ол үй сияқты.
Біз осы күнмен құттықтаймыз,
Жұлдызды аралықтарда қашан
Адам жүгірді,
Және, жердің сұлулығына ғашық,
Отанын мәңгі даңқтады.
2-ші оқушы.
Біз, әрине, Юрийдің ерлігі туралы білеміз.
Бүгін қалай болды, қалай болды және қалай болады,
Ізгі мерекемен шын жүректен құттықтаймыз.
Әлем өз кейіпкерлерін ешқашан ұмытпайды.
3-ші оқушы.
Гагарин "кеттік" деді,
Зымыран ғарышқа кеттік.
Бұл қауіпті жігіт еді!
Содан бері дәуір басталды.
Кезбе және ашылу дәуірі,
Бейбітшілік пен еңбек прогресі,
Үміт, тілек және оқиғалар,
Енді мұның бәрі мәңгі.
4-ші оқушы.
Кеңістік болған күндер келеді
Кім қаласа, ұра алады!
Айға қарамастан, өтінемін, адасыңыз!
Ешкім тыйым сала алмайды!
Міне, өмір болады! Бірақ бәрібір есіңізде болсын,
Біреу бірінші болып ұшып кетті…
Майор Гагарин, қарапайым жігіт,
Ашу дәуірінде ол білді.
Ал Юрий Гагариннің күлкісі өлмес. Ол символға айналды. Гагарин бүкіл әлемге күлімсіреді. Ол біздің планетамызға күлімсіреп, күн, ормандар мен өрістерге қуанды. Және ол былай деді: "Облетев Жерге кемесінде-спутнигінде, көрдім, қандай тамаша біздің планета. Адамдар, біз бұл сұлулықты сақтап, көбейтеміз, оны жоймаймыз!...”. Ия, ол әдемі. Гүлдер, бұлақтар, қайыңдар, күлкі мен күлкі мен махаббат бар жалғыз біздің әдемі және кішкентай планетамызды қорғау керек!
Тағы бір Гагарин: "ал ертең?...Айдағы елді мекендер, Марсқа саяхат. Астероидтердегі ғылыми станциялар, басқа өркениеттермен байланыс. Мұның бәрі-болашақ. Жақын емес, бірақ нақты. Біз алыс планетааралық экспедициялардың қатысушылары болмайтынымызға ренжімейміз. Біз болашақ адамдарға қызғаныш білдірмейміз. Олар, әрине, өте бақытты, олар үшін біз армандай алатын нәрсе таныс болады. Бірақ біз де үлкен бақытқа ие болдық. Ғарышқа алғашқы қадамдардың бақыты".
Жүргізуші: Кім көріп қандай да бір фильм немесе оқыған кітабы жайлы айтылатын адамдардың қалай тыныш жүре алады бір планетаның басқа?
Сіз бұл жай ғана фантастикалық немесе біздің болашағымыз деп ойлайсыз ба?
Жүргізуші: "ыстық сұрақ" ойыны. Екі команда үшін – сұрақ Марста өмір бар ма? . Бір команда Марста өмір жоқ екенін дәлелдейтін дәлелдер келтіреді. Тағы бір команда – Марста өмір бар. Дайындық уақыты-3 минут. Көп дәлелдер келтірген команда жеңеді.
Күн жүйесінің барлық планеталарының ішінде Марс жер сияқты басқаларға қарағанда көбірек. Планетаның бетінде жанартаулар мен жазықтар бар. Міне, жердегідей, жылдың төрт мезгілі. Әдетте Марста температура төмен, бірақ жазда ол өте жылы болуы мүмкін. Бір кездері Марста өмір болған деген болжам бар. Марстың бетіндегі кептірілген теңіздер мен өзен арналары планетада бір кездері су болғанын және Су өмір көзі екендігі белгілі. Мүмкін, өмірдің кейбір түрлері әлі де сақталған шығар. Мүмкін, бұл планетада өмір Жердегіден гөрі жоғары деңгейде, мүмкін, әлі де қарапайым формаларда. Ғалымдар бізге өмірдің тікелей дәлелдерін әлі ұсынған жоқ. Бірақ, менің ойымша, бұл ашылулар алыс емес.
Хост: екі командаға да сұрақ: неге Марс Қызыл планета деп аталады?
Марс Қызыл планета деп аталады, өйткені ол қызғылт шаңмен жабылған. Кейде нәтижесінде шаңды дауыл республикасының кейбір заңнамалық актілеріне дербес қара учаскелері жартасты жер қабаты. Жердегідей, Марста планетаның Оңтүстік және Солтүстік полюстерінде полярлық қақпақтар бар. Полярлық қақпақтар көмірқышқыл газы мен мұздатылған судан тұрады.
Қыздыру сұрақтары:
1 команда: Гагаринді Пионер деп атауға бола ма, егер солай болса, неге?
2 команда: біздің елімізде екінші ғарышкер кім болды? (Г. С. Титов)
1 команда: кеңестік ғарышкерлердің қайсысы бірінші болып ғарышқа шықты? (А. А. Леонов)
2 команда: ғарышкерлерді айға әкелген алғашқы ғарыш кемесі қалай аталды? Командирдің атын атаңыз. ("Аполлон-11, Нил Армстронг)
1 команда: Күн жүйесінің барлық планеталары бір қатарға тұрғанда құбылыс қалай аталады? (Планеталар шеруі)
2 команда: Марста күніне қанша Жер күні бар? (24,6 Жер күні)
Хост: енді "сізге хат" ойыны. Үстелде сіз үшін сұрақтар бар 4 конверт бар. Әр конвертте бес сұрақ бар. Әр команданың капитаны өзіне ұнайтын конвертті таңдайды: көк, жасыл, қызыл немесе сары. Таңдау құқығы ең алдымен алда келе жатқан командаға беріледі. Дайындық уақыты-3 минут.
1 конверт:
1. Біздің еліміздің ғалымдарының қайсысы космонавтиканың негізін қалаушы? (К. Э. Циолковский)
2. Еліміздің ғарышты игерудегі алғашқы жеңістерімен байланысты зымыран-ғарыш жүйелерінің көрнекті конструкторын атаңыз. (Академик С. П. Королев)
3. Неліктен 1957 жылғы 4 қазан адамзаттың ғарыштық дәуірінің бастауы болып саналады? (Бұл күні біздің елімізде Жердің жасанды спутнигі алғаш рет орбитаға шығарылды.)
4. Алғашқы ғарыштық ұшуды жасаған ғарышкерді атаңыз. (Ю.)
5. Космонавтика күнін мерекелеу қандай іс-шараға байланысты? (1961 жылы 12 сәуірде Ю. А. Гагарин алғаш рет ғарышқа ұшты)
2 конверт:
1. Біздің елдің алғашқы ғарышкер әйелін атаңыз. (Валентина Николаевна Терешкова)
2. Біздің Күн жүйесі неден тұрады? (Күннен және оның айналасындағы барлық денелерден тартылыс күштерінің әсерінен)
3. Ғалам дегеніміз не? (Кеңістік және оны толтыратын барлық денелер)
4. Галактика дегеніміз не? (Ғаламға шашыраған жұлдыздардың алып кластерлері)
5. Біз қай галактикада өмір сүреміз? (Сүт Жолы)
3 конверт:
1. Біздің Күн жүйесінің қандай планеталарын білесіз? (Меркурий, Венера, Жер, Марс, Юпитер, Сатурн, Уран, Нептун, Плутон)
2. Таңертеңгілік Жұлдыз қандай планета деп аталады? (Венера)
3. Күн жүйесіндегі ең үлкен планета қандай? (Юпитер)
4. Ең кішкентай планета қандай? (Плутон)
5. Жердің Күн айналасында айналатындығын қай ғалым дәлелдеді? (Поляк ғалымы Николай Коперник)
4 конверт:
1. Жылдың қай мезгілінде Жер Күнге жақын? (Қыста)
2. Жерден көрінетін ең жарқын планета қандай? (Венера)
3. Ең биік таулар қай планетада? (Марста)
4. Неліктен Марс планетасы Қызыл планета деп аталады? (Оның шөлдерінің түсіне байланысты)
5. Планетаны жұлдыздан көзбен ажыратуға бола ма? (Жұлдыз жыпылықтайды, ал планета тіпті жарықпен жарқырайды).
Жүргізуші: командалар үй тапсырмасын – қарсыластарға сұрақтар дайындады. Командалар кезекпен жауап береді: бірінші сұрақты алда келе жатқан команда капитаны қояды. Оның сұрағына қарсылас капитан жауап береді. Сұраққа жауап бере отырып, капитан өз сұрағын қарсыластар командасының келесі қатысушысына қояды және т.б. егер команда сұраққа жауап бере алмаса, онда сұрақ қойған команда жауап береді. Толық жауап 5 баллмен, толық емес жауап 3 баллмен бағаланады. Сонымен, ойын басталады.
Бірінші команданың сұрақтары:
1. Күн өз осіне қанша күн айналады? (27 күнде)
2. Адамның аяғы тұрған Күн жүйесінің орнын атаңыз. (Ай)
3. Астрономия дегеніміз не? (Аспан денелері туралы ғылым)
4. Метеориттер дегеніміз не? (Жерге құлаған кометалардың сынықтары)
5. Обсерватория дегеніміз не? (Астрономиялық бақылау үшін жабдықталған ғимарат)
Екінші команданың сұрақтары:
1. Телескоп дегеніміз не? (Аспан денелерін бақылауға арналған астрономиялық аспап)
2. Алғашқы телескопты кім ойлап тапты? (Итальяндық ғалым Галилео Галилей)
3. Ғарыш кемесі қалай аталады? (Зымыран)
4. Сіріңке айға қанша уақыт күйіп кетеді? (Тек жанып, сөнеді, өйткені айда оттегі жоқ)
5. Салмақсыздық жағдайында ғарышкер дене шынықтырумен айналысуы керек. Бұл үшін гантельдер пайдалы бола ала ма? (Жоқ, өйткені олар салмағын жоғалтады)
Ойынның қорытындысы шығарылады.
Дайындаған: 6" б " сынып жетекшісі Бирюкова Н. Н.

Жол қозғалысы ережелері бойынша сынып сағатының конспектісі, 1-сынып
Мақсаты: оқушыларға бағдаршам сигналдарын, қоғамдық көлікті пайдалану ережелерін, қоғамдық орындардағы жүріс-тұрыс ережелерін меңгеруді қамтамасыз ету, жолдағы жүріс-тұрыс дағдыларын пысықтау.
Құрал-жабдықтар: бағдаршам және үш түсті шеңбер-қызыл, сары, жасыл, жол белгілері.
Сабақтың барысы
Мұғалімі:
Балалар, бізге ертегі гүл қаласынан қонақ келді.
Сіз біздің қонақты танисыз ба? Бұл кім? (Данно)
Бірақ данно бір нәрседен ұялады. Айтшы, саған не болды?

Данно:
Үлкен және шулы қалаға бір рет,
Мен шатастырып, жоғалып кеттім!
Бағдаршам белгілерін білмеу,
Көліктің астына түсіп кеттім!
Машиналар мен трамвайлар,
Кенеттен автобус жолда.
Шынымды айтсам, білмеймін,
Жолды қайда өту керек,
Балалар, маған көмектес
Мүмкін болса, айтыңыз,
Жолды қалай кесіп өту керек,
Трамвайға ұнамау үшін!

Мұғалімі:
Иә, бүгін біз жол қозғалысы ережелерін зерттейтін боламыз.
Адамдар мен машиналарға қалай көмектесуге болады?

Данно:
Милиционерам пост
Өте маңызды және қарапайым емес.
Кім қадағалайды, бұл барлық жолда
Білген, өзіңді қалай ұстау керек?
Назар аударыңыз, назар аударыңыз
Бізге үш көзді бағдаршам-
Жасыл, сары, қызыл көз,
Ол әрқайсысына бұйрық береді.

Мұғалім бағдаршамның қалтасына қызыл шеңбер салады-қызыл жарық жанады.
Мұғалімі:
Сізде шыдамдылық жоқ,
Қызыл шамды күтіңіз!
(Сары жарық жанып тұр)
Жолдағы сары жарық
Баруға дайындалыңыз!
(Жасыл жанады)
Алда жасыл жарық
Енді өтіңіз!

Бағдаршам сигналдарын есте сақтау.

Ойын
Балалар шеңберге шығады. Ойынды оқушы – реттеуші жүргізеді. Ол жасыл шеңберді көтергенде, балалар сары түсті көтергенде шеңберге шығады - қызыл кезде тоқтайды-қысылады.

Мұғалімі:
Жұмбақтарды біліңіз.
Қандай керемет-бұл үй.
Терезелер айналасында жарқырайды.
Резеңке аяқ киім киеді
Ол бензинмен қоректенеді. (автобус)

Мұғалімі:
Есіңізде болсын, автобус қозғалысы кезінде есіктер қолмен ұсталмайды. Жүргізуші оларды ашқанша күту керек. Оның арнайы түймесі бар. Жүргізуші оны басады-есіктер ашылады.

Ал жүргізушімен сөйлесуге бола ма? Неліктен?
Сіз терезеден шыға аласыз ба?
Ал неге болмайды, аяқпен тебуге арналған отырғыш?
Автобуста қатты сөйлесуге бола ма?

Жұмбақтар
Жоғарғы сары,
Төменнен көк,
Кеудесінде оның жұлдызы,
Оның үстіне әуе желілері
Сымдар созылды. (троллейбус)

Екі доңғалақта мен тербеймін,
Екі педальмен верчу,
Мен рульді ұстаймын, Алға қараймын.
Мен білемін-жақында бұрылыс. (Велосипед)

Данно:
Город в котором мы живем с тобой,
Әріпті әріппен салыстыруға болады.
Міне, ол көпір үстіндегі алфавит
Белгілер бастың үстіне ілулі.
Қала бізге үнемі сабақ береді.
Қаланың алфавитін әрдайым есте сақтаңыз,
Чтоб қызылордадағы с тобою қайғы.

Мұғалімі:
Тақтадан не көресіз?
Оларды қандай топтарға бөлуге болады?

Ойын
Сіздердің қайсыларыңыз тек ауысу қай жерде жүреді?
Жақында кім ұшады, ол бағдаршамды көрмейді?
Сіз кім көпір арқылы жол сақтайды үйге бара жатыр?
Қызыл түс нені білдіретінін кім біледі-кіру жоқ па?

Данно:
Қозғалыс қалаға толы:
Машиналар әрең жүгіреді,
Күн де, түн де жанып жатыр.
Шагая абайлаңыз үшін көшесімен следи,
Тек оны қайда ауыстыруға болады.

Қазақстанда Алғыс айту күніне арналған сынып сағаты
"Алғыс айтудың шегі жоқ»
Мақсаты:
- оқушылардың мереке туралы түсініктерін қалыптастыруға ықпал ету;
- ел аумағында түрлі этностардың пайда болу тарихы туралы, қазіргі заманғы полиэтносты қазақстандық қоғамды қалыптастыру процесі туралы білімді кеңейтуге жәрдемдесу;
- оқушылардың шығармашылық қабілеттерін, әңгімелесушілерді тыңдай білуді, топта жұмыс істеуді дамыту.

Сынып сағатының барысы
Ұйымдастыру сәті.
Психологиялық көзқарас: "Сәлеметсіз бе!”
- Сәлеметсіз бе! Мен бәрін көргеніме өте қуаныштымын! Бүгін бірге болғанымыз үшін барлығыңызға ризамын! Бұл ерекше сынып сағатында алдымен бір - бірімізге жылулық, жақсылық пен бақыт сыйлауға тырысайық. Алақандарыңызды көршіңіздің алақанына тигізіп, оған жанасу арқылы жүрегіңіздің жылуын беріңіз. Ақыл пожелайте бір - біріне барлығы ең жақсы.
- Маған "жақсы" деген сөзді қайталаңыз»:
- Жақсы, бұл солнце светит!
- Жақсы!
- Жақсы, бұл жел соғып тұр!
- Жақсы!
- Достарыңызбен бірге жүру жақсы!
- Жақсы!
- Анама жақсы жабысыңыз!
- Жақсы!
- Биді айналдыру жақсы!
- Жақсы!
- Қазақстандық Болған жақсы!
- Жақсы!
- Рахмет. Менің ойымша: сіз бір-біріңізге шын жүректен жақсылық тіледіңіз. Сіз тағы бір құпияны білесіз бе? Адам тілектерін шын жүректен, жанымен айтқан кезде, ол міндетті түрде орындалады. Сондықтан сіздің барлық тілектеріңіз орындалсын …
- Біздің Отанымыз – Қазақстан үлкен. Біздің Республикамыз көпұлтты. Қазақстан өз шаңырағының астында түрлі ұлт пен мәдениетті адамдарды біріктірді. Біз әр түрлі халықтар Отаны деп санайтын елде тұрамыз. Олардың тілі, мәдениеті, әдет-ғұрпы біздің еліміздің қайталанбас тұлғасын, оның байлығын құрайды. Өмір мен тарих қазақтардың ежелгі жерінде 130-дан астам ұлттың тағдыры тоғысқан.
Халықтың даналығы, толеранттылығы мен мейірімділігі әлеуметтік діни немесе өзге де тиесіліліктің этникалық шығу тегіне қарамастан, жаңа мемлекеттің барлық азаматтарын топтастыру үшін біріктіруші бастама болды .

Карточкалар бойынша топтарға бөлу.
Карточкалардағы сөздер: "алғыс", "мереке", "халықтар", "Қазақстан". Оқушылар таңдалған сөздер бойынша 4 топ құрады. Мұғалім сынып сағатының тақырыбын топтардың аттары бойынша анықтауды ұсынады:
- Бүгінгі сабақтың тақырыбын топтардың аттарынан анықтаңыз.
- Барлық төрт сөзді бір тақырыпқа біріктіріп көріңіз.
2015 жылдың сәуір айында Мемлекет басшысы бұл күнді Алғыс айту күні деп жариялауды ұсынды.
-Бұл мереке бізге не үшін керек деп ойлайсыз?
- Президент мұндай мерекені атап өтуді ұсынған кезде не айтқысы келді?
Балалардың жауаптары. Бейне көру.
Тақырып бойынша сөз сөйлеу
(Оқушылардың біріне алдын-ала тапсырма берілді):
2016 жылдан бастап Қазақстанда республика Президентінің 2016 жылғы 14 қаңтардағы №173 Жарлығымен бекітілген жаңа мереке – Алғыс айту күні пайда болды. Осы құжатпен оның жыл сайынғы ресми мерекелеу күні – 1 наурыз бекітілді. Осы күнді құру бастамасын Қазақстан Президенті – Нұрсұлтан Назарбаевтың өзі көтерді. 2015 жылдың сәуір айында Қазақстан халқы Ассамблеясының (ҚХА) 22-ші сессиясында сөйлеген сөзінде ол 20 жылдығын мерекелеу аясында республикада Алғыс айту күнін атап өтуді ұсынды. Ал ҚХА құрылған күн - 1 наурыз-мереке күні ретінде "ел халықтары бір-біріне және қазақтарға көптеген халықтар елге жер аударылған жылдары төзімділік пен қонақжайлылық үшін алғыс білдіре алады". "Бұл күн барлық қазақстандықтардың бір – біріне деген мейірімділігінің, достығы мен махаббатының жарқын мерекесіне айналуы мүмкін", - деді сол кезде Мемлекет басшысы. Айтпақшы, Қазақстан халқы Ассамблеясының өзі мемлекеттік ұлттық саясат жүйесінде басты орын алады, оған 800-ден астам этномәдени бірлестіктер кіреді. Оның төрағасы Республика Президенті, ал сессиясы – шешімдері барлық мемлекеттік құрылымдардың қарауына міндетті жоғары орган болып табылады. 1995 жылдан бастап ҚХА этносаралық даму мәселелері бойынша орталық және жергілікті атқарушы органдардың жұмысын үйлестіруші болды. Бұл қызмет этносаралық келісімді қамтамасыз етудің ақпараттық, білім беру, тәрбиелік, құқықтық, сондай-ақ халықаралық аспектілерін қамтиды. Қазақстанның қазіргі көпұлтты отбасы – бұл Республикаға әр жылдары тұтас халықтар жер аударылған кезде Кеңес өкіметінің саясатынан туындаған бірнеше көші-қон толқындарының нәтижесі екені құпия емес. Назарбаевтың айтуынша, бұл халықтардың өкілдері вагондардан тікелей жалаңаш далаға түсірілген, ал өздері мұқтаж болған қазақ отбасылары оларды өз үйлеріне қабылдаған. Мәселен, 20 ғасырдың басында ғана Қазақстанға 1,1 млн. Ресей, Украина және Белоруссиядан келген адам, 1930-шы жылдары ұжымдастыру барысында мұнда 250 мың кулаченных шаруалар жер аударылды, тағы 1,2 млн.адам КСРО-ның барлық бұрыштарынан өнеркәсіптік объектілердің құрылысына көшірілді. Осы адамдардың барлығы қалай жұмысқа орналасып, өмір сүре алды-бүкіл Қазақстан халқының зор еңбегі. Сондықтан бұл мерекені құру-бұл барлық этностардың бір-біріне және осы адамдарды туған-туысқандары ретінде қабылдаған қазақтарға құрмет пен алғыс білдіру. "Өз тарихыңды есте сақта және мақтан ет" – бұл мерекенің негізгі сәлемдемелерінің бірі. Бұл күннің мақсаттарының бірі – өскелең ұрпақтың бойында толеранттылық, достық және бір-біріне деген құрмет сезімдерін тәрбиелеу, сондай-ақ Қазақстанда этносаралық келісім мен ұлтаралық қарым-қатынасты нығайту. Қазіргі әлемде жаһандану шекараларды бұлдыратады, планетадағы миллиондаған адамдар мигранттар болып саналады. Сондықтан, ағымдағы ғасырда халықтар үшін басты емтихан төзімділік емтиханы болады.
Топтардағы жұмыс. Тапсырма: осы өлеңнің мағынасын талдап, құрастырылған кластерді қолдана отырып, басқа топтарға түсіндіріп, адам кімге және не үшін ризашылық білдіре алады.
Топтарға арналған өлеңдер:
А) I топ
Анам, мен сізге ризамын,
Сіз маған өмір сыйладыңыз,
Не болды, мұқтаж және күрес,
Бұл ешқашан винил емес,
Сен мені өсірдің, сақта
Ауырсыну мен бақытсыздықтан,
Менің жарам жаныңды күйдірді
Және разрывала бір бөлігі. Әрқашан сүртетініңізге рахмет
Сіз менің көз жасыма асығыңыз,
Мені қалай жұбатуды білді,
Менің қайғы-ұмытқан,
Сіз мені әрқашан есіңізде сақтадыңыз
Түнде тыныш дұғаларда,
Мен шыдамдылықпен күттім және қоңырау шалдым,
Бұл шексіз скучно.
Рахмет, ана, не беру керек
Сен маған жүрегің келді.
Мен сізге не төлей аламын?
Тек махаббат жетілген.
Автор: Миско Олег
б) II топ
Алғыс білдірмеңіз,
Айтуға және тіпті ән айтуға болмайды.
Өмірде бізбен бірге болған кезде қаншалықты маңызды,
Жылулықпен жылытатын адам бар.
Бізге тағдыр сыйлайтын қиын сәтте,
Немесе қажетті сөздер…
Айтыңызшы, мүмкін бұл бақыт,
Жан зұлымдықтан қашан шығады?
"Рахмет" деп айту жеткіліксіз болады,
Мен сізден алған барлық нәрсе үшін.
Мен сізбен бірге күн жанып тұрғанын қалаймын,
Миллиондаған рет сыйлау.
Мен әлемдегі өмірдің игілігін қалаймын
Жалғыз адам ойлап тапты,
Менің ризашылығыммен жауап
Олар сізге ең ұзақ ғасырға келер еді.
в) III топ
Мен кітап сөрелеріне алғыс айтамын -
Жоғарғы және тіпті төменгі -
Сіз білімді сақтағаныңыз үшін
Ақылды ғаламның жерлері!
Рахмет том потертые,
Қолында ұстауға тура келді,
Қызықты беттер үшін,
Ертегілер үшін, болды, ертегілер!
Ұлы авторларға алғыс айтамын,
Кітаптағы ойлар жасырылған,
Олардың білім жарығына деген ұмтылысы үшін
Сыйлықтар, ордендер, конфессиялар жоқ…
Әдебиетке рахмет,
Бәрімізге мәдениет сыйлайтын!
Елена Веснова
в) IV топ
Рахмет, тағдыр,
Сіз маған жіберген барлық нәрсе үшін:
Таңертең, аспан, бұлттар,
Сіз қиындықтардан не қорғайсыз.
Тұңғиықтың шетінде тұрмаймын
Мен тағдырға күңкілдемеймін.
Берілген ретінде қабылдау, сіздің билік
Өмір сүру керек оқу. Керек. Білемін.
Күн, жел, ауа-райы үшін
Мен тағдырға ризамын!

2-тапсырма: "Алғыс" сөзінің әріптерінен мүмкіндігінше жаңа сөздер жасаңыз.
Топтың жауаптарын таныстыру.
Мұғалім таңдайды сөздер: ИГІЛІК, СЫЙҒА тарту, ҚУАНЫШТЫ, АУЫЗ, ЛАД
- Бұл сөздерді алғыс ұғымына қалай жатқызуға болады?
Мысалы:
Бақытымызға орай, біз не істейміз және сол үшін алғыс аламыз.
Сыйлық-бұл біздің басқа адамдарға жасаған жақсы істеріміз және олар үшін алғыс айтамыз.
РАД — кез-келген адам өз әрекеті үшін алғыс айтуға қуанышты болады, өйткені ол мұны бекер емес деп жауап береді.
Ауыз-біз ризашылық білдіретін құрал.
Бір — біріне ризашылық білдірсеңіз, бейбітшілік, тыныштық пен тыныштық әрқашан болады
3.Алғыс айту марафоны.
Оқушыларға мәлімдемелерді жалғастыру ұсынылады:
Біз туған жерімізге рахмет айтқымыз келеді ... (ол маған нан, үй, азық-түлік және т. б. береді)
Біз еліміздің Президентіне алғысымызды айтамыз... (оның еңбектерінің арқасында біз дамып келе жатқан мемлекетте өмір сүріп жатырмыз, бейбітшілік пен келісімде өмір сүріп жатырмыз)
Біз ата-анамызға рахмет айтқымыз келеді…
Біз туған мектебімізге, мұғалімдерге алғыс айтқымыз келеді…
Біз достарымызға рахмет айтқымыз келеді…

Түс рақымы.
Оқушыларға алғыс гүлін жинау ұсынылады: гүлдің ортасында " рахмет, қазақ жері!». Жапырақтарда (гүл жапырақшалары) оқушылар Қазақстанда тұратын ұлттардың аттарын жазып, гүлдің ортасына бекітеді.
"Синквейн" Рефлексиясы. Оқушылар "алғыс", "Қазақстан", "мереке", "халықтар" сөздеріне синквейн (бес жүз) құрастырады»

Мысалы: Алғыс
жалпыұлттық, патриоттық
жасау, Көмектесу, бөлісу
Алғыс айту күні-ел бірлігін нығайту.
мейірімділік.
Қазақстан
Тәуелсіз, көпұлтты
Гүлдене біріктіруге, ерекшеленуі
Мен өз еліммен мақтанамын
Отаным

Мереке
Көңілді, халық
Сыйлау, қуану, сүю
Мереке ел халқын жақындастырады
Салтанат

Халықтар
Достық, еркін
Өмір сүру, дос болу, көрші болу
Қазақстан халқы ұзақ өмір сүрсін
Адамдар
Мұғалімнің қорытынды сөзі.

Тәрбие сағаты		Викторовка орта мектебі
Тақырыбы:		«Жақсы мінез – жан азығы»»
Күні: 29.12.2020ж		Мұғалімнің аты- жөні: Шайзанхан Б.
Сынып: 5 «А»		Қатысқаны:	қатыспағаны:
Сабақ мақсаты		Білімділік: оқушылардың мінез - құлық туралы түсініктерін кеңейту. Дамытушылық: мінезді құрайтын жақсы қасиеттерді дәріптеу, дамыту. Тәрбиелік: жақсылыққа, адамгершілікке тәрбиелеу
Тілдік мақсат		Анамыздың ақ сүтінен дарыған асыл қасиеттерімізді арттыру.
Көрнекілігі		медиапроектор, слайдтар, қанатты сөздер, үнтаспа
Алдыңғы білім		Интернеттегі мінез-құлық мәдениеті
Уақыты	Жоспарланған іс-әрекет			Ресурстар
Басы                                                                                                    Негізгі бөлім                                                           Қорытындылау                                Сабақтың соңы	Сәлеметсіздерме оқушылар. Психологиялық ахуал   Бір –біріміздің артымыздан дөңгелек бола айналып тұрайық! Сіздерге парақ беремін екі бөлінген, бір жағында өздеріңіздің бойыныздағы жақсы қасиеттерімізді, бір жағына жаман, ұнамайтын қасиеттеріңізді бөліп жазасыздар, жазылған соң , қанеки бір-екеуміз оқып жіберейік! Енді жаман қасиеттер жазылған парақтың бөлігін жыртып қоқысқа тастаймызда, жақсы қасиеттерімізді қалтамызға салып қоямыз, осы жақсы қасиеттерімізді бүгінгі сабақта және  күнделікті пайдаланып жүргім келеді. Қандай қасиеттеріңізді көп жаздыңыздар? 2. Қайсысынан өзіңізді көбірек таптыңыз? 3. Осыған дейін осы жайлы ойланып көрдіңіз бе? 4. Бұдан былай жиі есіңізге түсіріп отырасыз ба? Бұл жаттығуды жүргізудегі негізгі мақсатымыз біріншіден өзімізді, екіншіден басқа адамдарды танып білу үшін болса, үшіншіден бойымыздағы жаман қасиеттерді жойып, жақсы қасиеттерімізді асыру болады.   Топқа бөлу   Өздеріңе ұнаған түстер таңдап, топқа отырыңыздар! Қызыл жүрекшені таңдағандар – Сыпайылық тобына, сары жүрекшені таңдағандар – Адалдық тобына, көк жүрекшені таңдағандар – Мейіріміділік тобына отырамыз.   Бүгінгі сабағымыздың тақырын өздеріңіз байқап тұрсаңыздар – мінез туралы болғалы тұр. «Жақсы мінез жанға дауа» Мақсатымен таныстырам.   Сабақтың жалпы құрылымына кіру үшін, бейнекөріністі ұсынайын назарларыңызға! «Жақсы адам –қандай болады» Бейнекөріністі талқылайық! Яғни, бейнекөріністегі адам – жан-жағына шуақ сыйлап жүрген, өте мейірімді адамды көріп отырмыз. Осы тұста барлықтарынды осындай қамқор болуға шақырамын.   Тапсырма:    І топқа:  Бейнебаян  көрсетіледі «шегенің ізі» жартысына дейін ары қарай, ой қозғау Жалғасын табу (яғни, сіздердің ойларыңызша жалғасы қалай болар еді?) Барынша жақсы қасиеттермен дәріптеп аяқтайық. ІІ топқа:   Мәтін беріледі. Көрініс қою Сол көріністе, барынша адам бойындағы жақсы қасиеттерді дәріптейміз.   ІІІ топқа: Есіңе сақта Ұлағатты сөздерді оқып, олардың мәнін түсіндір. Жақсы мінез - құлық пен ақыл күші болып, екеуі біріккенде – бұлар адамшылық қасиеттер болып табылады. Адамның басына қонған бақыттың тұрақты болуы жақсы мінез - құлыққа байланысты. Әл - Фараби   Тақтаға ұлттық нақыштағы қазақ қызы мен ұлын шығарып қоямын.    Қазақтың әрбір ұл-қызы қандай мінезде болу керек екен ,ұлдың бойында қандай, қыздың бойында қандай? Стикермен жабыстырасыздар.     Адамгершілік қасиеттер өз бойындағы жақсы мінез - құлық, жақсы әдет, жақсы әдептен құралады. Ол ананың ақ сүтімен, әкенің үлгі - өнегесімен, ата - әжеңнің берер үлкендік, ақсақалдық тәрбиелерімен бойыңа сіңеді. Мектепте ұстаздар өмірдегі жақсылық пен жамандық, адалдық пен арамдықтың айырмасын танып білуге көмектеседі, өмірде дұрыс бағыт таңдай білуге үйретеді. Оны саралап, таңдап, бағалап, байыптап, өзіңе керегін ала білу, жақсылыққа үйреніп, жамандықтан жирену өзіңе байланысты. Жақсы адам боламын, өмірде мақсатыма жетемін десең бойыңдағы қасиеттерді ізгілендіріп, адамгершілікке ұмтылған жөн.			Шаттық шеңбері Қима қағаздар                       Бейнекөрініс                 Постерлер,маркерлер, суреттер .                                                                   Үлестірмелі қағаздар.       Стикерлер
Бағалау	Топтар бірін-бірі бағалайды.			Смайликтер
Үйге тапсырма	.
Рефлексия	Тілек ағашы арқылы кері байланыс алу.			Тілек ағашы.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4Біраз күндер өтіпті. Бір күні қараса, қағылған бар шеге суырылып біткен екен. Сонда оны сырттай бақылап жүрген әкесі баласын тақтайдың алдына ертіп әкеліп: «Балам, жарайсың, жарадың, - депті, - алайда мына тақтайға жақсылап тұрып қарашы? Шегелерді суырғанда қалып қойған орындарын, қарайған көп тесікті көріп тұрсың. Тақта әуелгісіндей таза қалпында, әдемі болып қалмады. Достарыңмен төбелескен сайын арада жаман сөздер айтылады. Әр реніш сөз көңілде мына шегенің орны тәрізді бір – бір дақ қалдырып отырады, сондықтан ешкімнің көңіліне кірбің ұялатпағайсың, балам», - деген екен ұлын сабырға шақырып, өмірлік ұмытылмас сабақ ұқтыра.
Иә, реніш артынан риясыз кешірілсе жақсы, әйтпесе, көп жағдайда жан сыздатар, еске түскен сайын көңілді қаралап, жанды жаралайтын із тастап кететіні, ащы да болса ақиқат.

«Алдыңа келсе, атаңның айыбын кеш» деген бабаларымыз әрқашан кешірімді негіз етіп ұстаған. «Бір ашуыңды маған бер», «Тентегімді жөнге салуды өзіме қалдыр», «Бір білместік өтті», егер бала болса « ісінің шалалығы» деп, жас болса « жастық шақта кімнің басынан не өтпейді» деп, үлкен кісі болса « жаңылмайтын жақ, сүрінбейтін тұяқ бола ма» деген секілді сөздермен әйтеуір екі жақты өз рәуішінде бітістіруге, араларын татуластыруға, артын тым ушықтырмауға тырысқан.

6.«Іскерлік ойын – «Өзімді бағалаймын» таратылған парақтарды толтыру
Жағымды қасиеттерім, Жағымсыз қасиеттерім
Сіздерге таратылып берілген параққа оң жағына «жақсы» «жаман» қасиеттеріңізді тізіп жазыңыз. Ол үшін алдымен өзіңіздің бойыңызды қандай қасиеттер бар соны ойланып алып, екі бағанға бөліп жазыңыздар. (3минут уақыт беріледі)

1. Қандай қасиеттеріңізді көп жаздыңыздар?
2. Қайсысынан өзіңізді көбірек таптыңыз?
3. Осыған дейін осы жайлы ойланып көрдіңіз бе?
4. Бұдан былай жиі есіңізге түсіріп отырасыз ба?

Бұл жаттығуды жүргізудегі негізгі мақсатымыз біріншіден өзімізді, екіншіден басқа адамдарды танып білу үшін болса, үшіншіден бойымыздағы жаман қасиеттерді жойып, жақсы қасиеттерімізді асыру болады.

7. Есіңе сақта
Ұлағатты сөздерді оқып, олардың мәнін түсіндір.
Жақсы мінез - құлық пен ақыл күші болып, екеуі біріккенде – бұлар адамшылық қасиеттер болып табылады.
Адамның басына қонған бақыттың тұрақты болуы жақсы мінез - құлыққа байланысты.
Әл - Фараби

10. Қорытынды
Адамгершілік қасиеттер өз бойындағы жақсы мінез - құлық, жақсы әдет, жақсы әдептен құралады. Ол ананың ақ сүтімен, әкенің үлгі - өнегесімен, ата - әжеңнің берер үлкендік, ақсақалдық тәрбиелерімен бойыңа сіңеді. Мектепте ұстаздар өмірдегі жақсылық пен жамандық, адалдық пен арамдықтың айырмасын танып білуге көмектеседі, өмірде дұрыс бағыт таңдай білуге үйретеді.
Оны саралап, таңдап, бағалап, байыптап, өзіңе керегін ала білу, жақсылыққа үйреніп, жамандықтан жирену өзіңе байланысты. Жақсы адам боламын, өмірде мақсатыма жетемін десең бойыңдағы қасиеттерді ізгілендіріп, адамгершілікке ұмтылған жөн.
Рефлексия
- Өзіңе пайдалы мәлімет ала алдың ба?
- Қандай әсер алдың?
- Тілегіңмен ұсынысың бар ма?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Жас ұлан мен Жас қыранды қабылдау туралы есеп.
Қабылданған:
Жас ұлан-23
Жас қыран-33
Жалпы саны:
Жас ұлан-67
Жас қыран-49

2020-2021 оқу жылында "Жас Ұлан "бірыңғай балалар мен жасөспірімдер ұйымына" онлайн қабылдау салтанатты рәсімі.

 

Түсініктеме:

 

1. «Жас Ұлан» ұйымының қатарына салтанатты қабылдау рәсімі елімізде енгізілген карантин жағдайына байланысты онлайн түрде өткізіледі.
2. Қабылданған ұйым мүшелеріне электронды сертификат беріледі.

 

1. Төменде берілген нұсқаулық тек ұсыным ретінде қабылдансын. Әрбір мектеп осы нұсқаулықты басшылыққа ала отырып, өз мүмкіндіктеріне байланысты өзгерістер енгізе алады.

 

Онлайн қабылдау рәсімін ұйымдастырып өткізу нұсқаулығы

 

Қабылдау рәсімінің қатысушылары:

• мектеп директоры;
• мектеп директорының орынбасарлары;
• аға тәлімгер;
• мектептегі «Жас Ұлан» ұйымының Ұланбасы;
• шақырылған қонақтар (ұйымдастырушы шешімімен);
• ұйым қатарына қабылданушы оқушылар;
• қабылданушы оқушылардың ата-аналары.

 

Алдын ала барлық қабылданушыларға жасұландықтың анты (жаттап алулары қажет) таратылып берілуі тиіс. Антты айтуға 1 оқушы дайындалады.

 

Рәсімді жүргізетін адамды ұйымдастырушы мектеп белгілейді.

 

Ұйым қатарына қабылданушы оқушылар мен ата-аналары өз үйлерінен онлайн қосылады. Қабылданушылар мектеп формасында болуы керек.

 

Ұйымдастырушы жақ мектепте жиналуына болады (өз еріктерімен). Онлайн өткізу барысында қабылдау өткізілетін кабинетте артқы фонда

 

мүмкіндігінше мемлекеттік рәміздер мен «Жас Ұлан» ұйымының атрибуттары (туы) болғаны жөн.

Онлайн қабылдау рәсімі міндетті түрде жазылып алынуы керек.

 

Қабылдау рәсімінің барысы:

• Жүргізуші амандасып, қатысушы қонақтарды таныстырады.

 

• Қазақстан Республикасының гимні қосылады. Іс-шара қатысушылары Гимнді мемлекеттік стандартқа сәйкес орындайды.

 

• Аға тәлімгердің «Жас Ұлан» ұйымы жайлы қысқаша түсіндірме сөзі, берілетін сертификаттар туралы айтып өтеді.
• Ұланбасы сөзі

 

• Ант беру сәті. Дайындалған оқушы антты жатқа айтады. Қалған қабылданушы оқушылар «Ант етеміз» деп хормен қайталайды.

 

• Мектеп директорының (немесе мектеп директорының орынбасарлары) ұйым қатарына жаңадан қабылданғандарды құттықтау сөзі
• Шақырылған қонақтың (егер болса) құттықтау сөзі

 

1